Πέμπτη 21 Μαΐου 2015

Μέχρι εδώ ήτανε




Ο πρωθυπουργός στο συνέδριο του Economist έδωσε, νομίζω, ένα σαφές στίγμα. Διαπραγματευόμαστε, κάνουμε πίσω, έχουμε ήδη οπισθοχωρήσει σε βασικές μας θέσεις, όμως μέχρι εδώ ήτανε. Δεν μπορούμε να γίνουμε ούτε ΓΑΠ ούτε Σαμαροβενιζέλοι. Και ο Γιάνης Βαρουφάκης με τις αναφορές του στο Κούγκι, έθεσε ένα ερώτημα ουσιώδες: "Δηλαδή, ο Σαμουήλ δεν έπρεπε να ανατινάξει το Κούγκι;. Είναι κακή αυτή η αφήγηση αυταπάρνησης για την πατρίδα μας;"

Τολμάμε να το απαντήσουμε αυτό; Εδώ είναι τα ζόρια. Ποιους μνημονεύουμε σήμερα και τους θεωρούμε «ωραίους σαν Έλληνες» ; Εκείνους που τα κάνανε πλακάκια με τους Γερμανούς και θεωρούσαν παραλογισμό να αντισταθείς σε μια παντοδύναμη πολεμική μηχανή, ή τους άλλους, αυτούς που πολεμήσανε τα κατοχικά στρατεύματα και αγωνιστήκανε για την αντίσταση; Η καλή κοινωνία βέβαια και τότε, όπως και τώρα, βολευότανε με τους Γερμανούς εδώ, δεν τραβούσε και μεγάλα ζόρια. Και όχι μόνο εδώ – και την Γαλλία. Ποιος έγραψε ιστορία; Ο Φιλίπ Πεταίν που διορίστηκε επικεφαλής της κατοχικής κυβέρνησης με έδρα το Βισύ, και συνεργάστηκε με τους Γερμανούς σε όλη τη διάρκεια της κατοχής, η ο στρατάρχης Ντε Γκώλ που χάρισε στην Γαλλία μιαν ένδοξη και against all odds νίκη που επιβραβεύτηκε και όταν κλήθηκε στην Γιάλτα από τους τρείς νικητές του πολέμου, Τσώρτσιλ, Ρούζβελτ, Στάλιν και από την καταγραφή του ονόματός του με χρυσά γράμματα στην μεταπολεμική ιστορία και την επανεκκίνηση της Γαλλίας;

Κακά τα ψέματα – και τα δικά σου δικά μου και τα δικά μου δικά μου δεν γίνεται. Αυτή η κυβέρνηση έχει εξαντλήσει κάθε όριο υπομονής και θετικής διάθεσης για συνεργασία και «αμοιβαία επωφελή λύση» σε βαθμό να έχει πια πρόβλημα με τα κόμματα που την στηρίζουν –τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τους ΑΝΕΛ. Με όλους τους τρόπους έχει δείξει ότι θέλει να «τα βρούμε», ότι θέλει να παραμείνει στην ζώνη του ευρώ, ότι θεωρεί την Ευρώπη σπίτι της, οικογένειά της, ότι υπάρχει στο DNA της. Η άλλη πλευρά όμως όσο βλέπει ότι κάνουμε ένα βήμα πίσω, βγάζει απ’ το συρτάρι και άλλες απαιτήσεις, και άλλα παράλογα αιτήματα. Τις τελευταίες λίγες εβδομάδες έχει αρχίσει να γίνεται φανερό πως θέλει οπωσδήποτε να εξωθήσει την νέα Ελληνική κυβέρνηση σε ένα πλήρες αδιέξοδο, νομίζοντας πως έτσι η Ελλάδα (με τους Πεταίν της) θα αναγκαστεί να κάνει πίσω, να φτωχοποιήσει ακόμα μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες, να δεχθεί την από κάθε άποψη υποτίμησή της – για να πάρει την δόση της και να εξασφαλίσει άλλον έναν μήνα, ένα 15νθήμερο στην ευρωζώνη και αυτό το ρημάδι το Ευρώ που έγινε πιά ύψιστη αξία και «ιδανικό» για χάρη του οποίου όλα και όλοι πρέπει να θυσιαστούν – και να πεθάνουν και να αυτοκτονήσουν και να τρελαθούν.

Ο Στέλιος Κούλογλου, Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας το «Ποτάμι» αναρωτιέται σε άρθρο του στο tvxs.gr: «Εκτός πια και αν τραυλίζουμε ακόμη και όταν χρειάζεται να υπερασπίσουμε την ιστορία και τα δίκαια μας. Παράλυτοι από τον φόβο, εκλιπαρώντας τον Αγά Σόιμπλε να μας λυπηθεί. Ή να μας σφάξει για να αγιάσουμε.» Και ο Αλέξης Τσίπρας την Παρασκευή στο συνέδριο του Economist, ξεκαθαρίζει ότι είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε άμεσα υπό τις εξής προϋποθέσεις:

-χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα τουλάχιστον για τα δύο πρώτα χρόνια,
-να μην έχουμε υποχρεώσεις για νέες περικοπές. Καμία νέα περικοπή σε μισθούς και συντάξεις,
-αναδιάρθρωση του χρέους
-ένα ισχυρό πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων

Και, συγχρόνως, «κατέστησε σαφές ότι οι προτεινόμενες από τους θεσμούς αλλαγές, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές.»

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πολύ απλά πως τελικά ΔΕΝ τα βρίσκουμε – άρα βρισκόμαστε ήδη μπροστά σε μια νέα κατάσταση που δεν ξέρουμε πώς θα διαμορφωθεί και είμαστε έτοιμοι για την ρήξη –που ποτέ μας δεν θελήσαμε.

Ένα είναι το σίγουρο. Κάναμε πίσω σε βαθμό παρεξηγήσιμο. Δεν έχει άλλο «πίσω».

Μέχρι εδώ ήτανε.

Αρης Δαβαράκης

Τρίτη 19 Μαΐου 2015

Μεσαίωνας...

     Η Ευρώπη σε όλη την διάρκεια του 20ου αιώνα δεν υπήρξε ποτέ η φυσική κοιτίδα της Δημοκρατίας.
     Αντίθετα, και κατά τον ιστορικό Μαρκ Μαζάουερ στο βιβλίο του ''Η Σκοτεινή Ήπειρος'', υπήρξε το πεδίο κοινωνικών και πολιτικών πειραματισμών,
     ..και λίκνο του φασισμού, του κομμουνισμού, και του φυλετικού εθνικισμού, συστήματα και ιδέες οι οποίες είχαν επικρατήσει σαν λύση στα σύγχρονα τότε προβλήματα, της μετανάστευσης, της ανταλλαγής πληθυσμών, την οριοθέτηση νέων κρατών, της τότε οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.
     Στην δημοκρατία δόθηκε άλλη μία ευκαιρία μετά την ήττα του ναζισμού κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
     Μιά ευκαιρία όμως λειψή αφού τάχθηκε να λειτουργήσει μέσα απ' τους όρους ενός τεχνοκρατικού πολιτισμού, κι ενός άκρατου καπιταλισμού.

     Σήμερα, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ζούμε την τελευταία φάση αυτής της ευκαιρίας, αυτού του πειράματος που ξεκίνησε πριν 70 χρόνια.
     Αυτό που συμβαίνει στην χώρα μας είναι πολύ μεγάλο.
     Δεν είναι οικονομική κρίση, ή κρίση δανεισμού, ή ακόμα επίδειξη ισχύος.
     Δεν πρόκειται για χρήματα. Ο πλανήτης μας μιά χαρά γυρνάει χωρίς να παρεκλίνει ούτε ένα δισεκατομμυριοστό της μοίρας απ' την τροχιά του, είτε η ''μικρή ελλαδίτσα'' πληρώσει τα 360 δις ευρώ του χρέους της (αν είναι τόσα), είτε δεν τα πληρώσει.
     Έτσι κι αλλοιώς αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν, δεν υφίστανται στην πραγματικότητα. Πρόκειται για λογιστικές εγγραφές στα κομπιούτερ κάποιων τραπεζών και λοιπων διεθνών απατεώνων. Θα μπορούσαν κάλλιστα να διαγραφούν χωρίς να ανοίξει ρουθούνι.

     Εδώ όμως πρόκειται για κάτι άλλο, κάτι τεράστιο:
     Η Ευρώπη, με την μορφή της Ε.Ε. έχει ήδη ανοίξει την πόρτα του νέου μεσαίωνα, και κρυφοκοιτάζει μέσα.
     Ο τάχα ''οικονομικός'' πόλεμος μεταξύ της Ένωσης και του φτωχού ευρωπαϊκού νότου με κύριο στόχο την Ελλάδα, είναι ένας πόλεμος πολιτισμού, ένας πόλεμος καμπή για την ανθρωπότητα.

     Αν η φτωχή, μικρή Ελλάδα ηττηθεί, θα έχει ηττηθεί μαζί της και ο ανθρωπισμός, η φιλοσοφία, οι τέχνες, η ανθρωπιστική επιστήμη.
     Θα έχει ηττηθεί μαζί ένας πολιτισμός 2.500 ετώνβασισμένος πάνω στον άνθρωπο, τις ηθικές αξίες, τον ουμανισμό.

     Και θα έχει επικρατήσει ένα τεχνοκρατικό μόρφωμα, βασισμένο στους αριθμούς και τους στείρους κανόνες.
     Ένας δήθεν ''πολιτισμός'' που θεοποιώντας το κέρδος και την κατανάλωση βάζει πάνω από τον άνθρωπο το (ψεύτικο) χρήμα, στην ουσία δηλαδή τους αριθμούς,
     ..και τους χωρίς κανένα ουσιαστικό αντίκρισμα κανόνες, στείρους και αδιέξοδους, που δεν έχουν καμία αναφορά στους ηθικούς, προαιώνιους κανόνες του ανθρώπου.

     Σ' αυτή την σύγχρονη έκδοση του πολέμου μεταξύ του πολιτισμένου κόσμου και του βαρβαρισμού,
     ..εμείς, εδώ στην Ελλαδα, έχουμε για την ανθρωπότητα τον ρόλο που είχαν οι τριακόσιοι του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες.
     Δεν είναι υπερβολή. Το blog παρακαλεί να το σκεφτούμε όλοι καλά.
     Είμαστε το πρώτο αλλά και το ύστατο φυλάκιο του πολιτισμένου κόσμου.
     Αν αυτό το φυλάκιο πέσει, τίποτα δεν θα μπορέσει να αντισταθεί πιά στις βαρβαρικές ορδές της παγκοσμιοποίησης της Νέας Τάξης πραγμάτων,
     ..όπως αυτή ήδη ξεκίνησε να εφαρμόζεται από μια δήθεν ''Ευρωπαϊκή Ένωση''.

     Αν η χώρα μας διαλυθεί, θύμα στον βωμό της λατρείας των νεοναζιστικών κανόνων και αριθμών της Ε.Ε.,
     ..θα διαλυθούν και δεκάδες χώρες μετά απ' αυτήν.
     Θύματα στον ίδιο βωμό. Στους ίδιους θεούς.

     Είμαστε, ως κράτος, οι νέοι ''τριακόσιοι''.
     Απέναντί μας, ως νέοι Πέρσες, η ''νέα τάξη'' κι η παγκοσμιοποίηση. Η βαρβαρότητα. Ο νέος μεσαίωνας. 
     Δεν είμαστε ήρωες. Δεν γεννηθήκαμε ήρωες.
     Η κακή μοίρα όμως μας έταξε στην χρονική στιγμή που απαιτούνται ηρωϊκές πράξεις!

     Ο Λεωνίδας τότε δεν σταμάτησε τους βαρβάρους μόνος του.
     Είχε μαζί του τους τριακόσιους. Όλους μαζί. Μιά γροθιά, μιά σκέψη, μιά απόφαση:
     Δεν θα περάσουν!
     Ή, αν περάσουν θάναι πάνω απ' τα ωραία πτώματά μας!..


mandatoforos.blogspot.com

Δευτέρα 18 Μαΐου 2015

BBC: Τι θέλει η Βρετανία από την Ευρώπη;




Έπειτα από τη νίκη των Συντηρητικών στις εκλογές της προηγούμενης εβδομάδας, ο Ντέϊβιντ Κάμερον δεν σταματά να δηλώνει πως έχει εντολή «να επιδιώξει τη μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Ο βρετανός πρωθυπουργός ο οποίος ελπίζει ότι η κυβέρνηση πλειοψηφίας που διαθέτει θα αυξήσει την ισχύ του στις Βρυξέλλες, θέλει να επαναδιαπραγματευθεί τη βρετανική συμμετοχή πριν από το δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ, δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί έως το τέλος του 2017. Όμως κράτα τα χαρτιά του κλειστά και δεν αποκαλύπτει τις λεπτομέρειες της στρατηγικής που θα ακολουθήσει. Το BBC απαντά σε έξι βασικά ερωτήματα που αφορούν αυτό το κρίσιμο, τόσο για τη Βρετανία όσο και για την ΕΕ, ζήτημα.

Τι ζητάει ο Ντέϊβιντ Κάμερον;

-Να επιτραπεί στη Βρετανία να μη συμμετάσχει σε μια ενδεχόμενη απόπειρα της ΕΕ να σφυρηλατήσει μία «ακόμη στενότερη ένωση» των ευρωπαϊκών λαών

-Τον περιορισμό της πρόσβασης ευρωπαίων μεταναστών σε εργασιακά επιδόματα και άλλες κοινωνικές παροχές της Βρετανίας. Στόχος του βρετανού πρωθυπουργού είναι η μείωση του αριθμού των ευρωπαίων πολιτών που επιλέγουν να μεταναστεύσουν στη χώρα του.

-Την προστασία των χρηματοπιστωτικών αγορών του λονδρέζικου City από την νομοθεσία της ΕΕ
-Την ενίσχυση των εξουσιών των εθνικών κοινοβουλίων των χωρών μελών της Ένωσης
-Την δημιουργία μηχανισμών με στόχο την «αποτροπή μεγάλων μεταναστευτικών ροών στην Ευρώπη» σε περίπτωση διεύρυνσης της ΕΕ
-Την δημιουργία δικλείδων ασφαλείας ούτως ώστε οι όποιες μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς να μην είναι δυνατόν να επιβληθούν από την Ευρωζώνη σε χώρες που δεν μετέχουν σ' αυτήν.

-Την απελευθέρωση του επιχειρείν μέσω του περιορισμού της γραφειοκρατίας και της εφαρμογής μίας λιγότερο παρεμβατικής πολιτικής από την πλευρά των Βρυξελλών καθώς και το άνοιγμα σε νέες αγορές μέσω της υπογραφής συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με τις ΗΠΑ και την Ασία

Ποιο το μέλλον της αρχής της ελεύθερης μετακίνησης;

Η ελεύθερη κυκλοφορία των ατόμων η οποία κατοχυρώνεται από τις συνθήκες της ΕΕ λειτουργεί παράλληλα με την ελεύθερη διακίνηση αγαθών και κεφαλαίων και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς. Για τους περισσότερους ηγέτες της ΕΕ, η προάσπιση της αρχής της ελεύθερης μετακίνησης στο εσωτερικό της ΕΕ αποτελεί «κόκκινη γραμμή», γεγονός που ενδέχεται να αναγκάσει τον Ντέϊβιντ Κάμερον να μην ζητήσει την επανεξέτασή της και να εστιάσει τις όποιες προσπάθειες του στον περιορισμό των κινήτρων, όπως η παροχή κοινωνικών επιδομάτων, που ενθαρρύνουν την ελεύθερη μετακίνηση των ευρωπαίων πολιτών και ιδιαίτερα τη μετανάστευση αυτών στη Βρετανία.

Τι θα γίνει με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων;

Η νέα κυβέρνηση των Συντηρητικών αναμένεται να επιδιώξει την απόσυρση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καθώς τάσσεται υπέρ μιας καθ' όλα βρετανικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αυτό θα παρείχε στον βρετανό πρωθυπουργό τη δυνατότητα να θεσπίσει ευκολότερα τους περιορισμούς που επιθυμεί αναφορικά με την ελεύθερη μετακίνηση των ευρωπαίων μεταναστών. Μία τέτοια εξέλιξη, ωστόσο, θα έθετε «εν αμφιβόλω» τη συμμετοχή της Βρετανίας στην ΕΕ καθώς οι χώρες μέλη της Ένωσης υποχρεούνται να είναι μέλη και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Τι άλλο επιθυμεί ο βρετανός πρωθυπουργός;

Ο Ντέϊβιντ Κάμερον έχει δηλώσει πως δεν πρόκειται να δεχθεί καμία πρόταση αναφορικά με το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού Στράτου ενώ θέλει να απαλλάξει τις βρετανικές αστυνομικές δυνάμεις από τις παρεμβάσεις των Βρυξελλών. Εμφανίζεται, ωστόσο, διατεθειμένος να προβεί σε υποχωρήσεις όσον αφορά επιδιωκόμενες μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική και εργασιακή πολιτική της ΕΕ. Έχει επίσης αποκλείσει το ενδεχόμενο ένταξης της Βρετανίας στη ζώνη του ευρώ.

Πως αντιδρούν οι ευρωπαίοι ηγέτες;

Ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε πως είναι έτοιμος να συνεργαστεί με τον Ντέϊβιντ Κάμερον με στόχο την υπογραφή μιας δίκαιης συμφωνίας τόσο για την Βρετανία όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά το παρελθόν, αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν έντονα την απροθυμία τους όσον αφορά το ενδεχόμενο επανεξέτασης και αλλαγής των ευρωπαϊκών συνθηκών με στόχο την ικανοποίηση των βρετανικών αιτημάτων. Έπειτα, όμως, από τον εκλογικό θρίαμβο των Συντηρητικών, «η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο των Βρετανών», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά μιλώντας στον Guardian ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ.

Τι θα συμβεί σε περίπτωση που ο Κάμερον δεν πάρει όλα όσα επιθυμεί;

Ο βρετανός πρωθυπουργός δέχεται ήδη πιέσεις για να δηλώσει εάν διατίθεται να πραγματοποιήσει εκστρατεία υπέρ της εξόδου της Βρετανίας, ενόψει της διεξαγωγής του σχετικού δημοψηφίσματος, από την ΕΕ σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά του. Ο Ντέϊβιντ Κάμερον περιορίζεται προς το παρόν να δηλώνει πως δεν πρόκειται να «αποκλείσει τίποτα».

Το Βημα

Κυριακή 17 Μαΐου 2015

Εντός (ευρώ), εκτός (ευρώ) και επί τα αυτά


Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90, την εποχή που ο σχεδιασμός του ευρώ βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο και η επικείμενη τότε άφιξή του ήταν ορατή, ο τότε Ιταλός πρωθυπουργός επισκεπτόμενος τη Μαδρίτη προσπάθησε να πείσει τον Ισπανό ομόλογό του να καθυστερήσει η Ισπανία τη συμμετοχή της στο ευρώ. Η Ιταλία δεν ήταν έτοιμη: αυτό είναι επιβεβαιωμένο πλέον από πολλές αξιόπιστες πηγές και μέσα από επίσημες παραδοχές.
Η Ιταλία είχε δημόσιο χρέος 120% ως προς το ΑΕΠ, ήδη διπλάσιο από αυτό που προέβλεπε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ο δε κεντρικός τραπεζίτης της χώρας αναγνώριζε την αδυναμία της Ιταλίας να προσαρμοστεί στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Ο Ισπανός με το «βάρος» της πρόσφατης τότε εκλογικής του νίκης και την έπαρση του συνεχιστή μιας θαλασσοκράτειρας αυτοκρατορίας, δεν συμφώνησε: η ισπανική εμμονή υποχρέωσε την ανέτοιμη Ιταλία να συμμετάσχει στο βιαστικό αυτό εγχείρημα αφού προηγουμένως «μαγείρεψε» τις εθνικές στατιστικές της. 
Η εφημερίδα «Financial Times» στις 26/6/2013 (με δέκα περίπου χρόνια καθυστέρηση) κατονόμασε τους τρεις «σεφ» της δημιουργικής αυτής λογιστικής: ο Μάριο Ντράγκι με την ιδιότητα του γενικού διευθυντή του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών τότε και νυν πρόεδρος της ΕΚΤ, ο κ. Βιτόριο Λα Βία (προστατευόμενος του κ. Ντράγκι την εποχή εκείνη στο ιταλικό υπουργείο Οικονομικών: βλ. βιογραφικό του) και η Μαρία Καννάτα (στέλεχος του ιταλικού υπουργείου Οικονομικών: βλ. βιογραφικό της), μέλος της επιτροπής για τη μετάβαση στο ευρώ και της διαχείρισης του ιταλικού χρέους).
Η Γερμανία επίσης, πίστευε ότι η Ιταλία δεν ήταν έτοιμη για την είσοδό της στο ευρώ, όμως η Γαλλία χρειαζόταν ένα συνεταίρο ώστε να ενδυναμωθεί η «μαλακιά εκδοχή» του ευρώ  έναντι της Γερμανίας και να εξισορροπηθεί το γερμανικό αίτημα περί αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Αντίστοιχες αμφιβολίες εκφράζονταν και για άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Το 1997 για παράδειγμα κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης του Ecofin, ο τότε πρόεδρός του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αντιμετώπισε τις ισχυρές ενστάσεις των Γερμανών και Ολλανδών ομολόγων του σε ό,τι αφορούσε τη συμμετοχή της Ισπανίας και της Πορτογαλίας στο υπό σχεδιασμό τότε κοινό νόμισμα. Μπροστά σε αυτές τις αντιδράσεις, οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι με τη σειρά τους ακολούθησαν τη μαγειρική τέχνη των Ιταλών ως προς το «μαγείρεμα» των εθνικών  στατιστικών τους.
Οι ίδιοι οι Γερμανοί οικονομολόγοι δεν πίστευαν στην ετοιμότητα του νέου νομίσματος: το 1998, 155 κορυφαίοι Γερμανοί οικονομολόγοι υπέγραψαν κείμενο, το οποίο κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η «άφιξη του ευρώ είναι πολύ πρόωρη».
Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυρισθεί κανείς ότι το ευρώ τέθηκε σε εφαρμογή πολύ πιο γρήγορα από ότι επέτρεπε η ετοιμότητα των εθνικών οικονομιών που επρόκειτο να υπηρετήσει μέσα από την πίεση που προκάλεσε η πτώση του Τείχους του Βερολίνου και η ενοποίηση της Γερμανίας. Επρόκειτο για μια οικονομικά πρόωρη απόφαση που απέβλεπε -μέσα από τα μάτια της ελίτ που τη σχεδίασε- στην επιτάχυνση των εξελίξεων για πολιτική ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Τον Δεκέμβριο του 2012 άλλωστε, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Σόιμπλε δήλωσε: «Εάν περιμέναμε το πότε θα επιτευχθεί η πολιτική ένωση δεν θα επιτυγχάναμε ποτέ τη δημιουργία του κοινού νομίσματος. Αυτό είναι ένα παράδειγμα των βασικών αρχών για το πώς λειτουργεί η ευρωπαϊκή ενοποίηση. Πάντα ξεκινάς από ατελείς λύσεις. Αν είναι να περιμένεις μέχρι να πετύχεις την ιδεατή λύση, δεν θα προχωρήσεις ποτέ.»
Μάλιστα ο τέως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Ρομπάι έχει δηλώσει ότι για τον Κολ και τον Μιτεράν το ενιαίο νόμισμα, κατά βάθος, δεν υπήρξε ποτέ ένα οικονομικό εγχείρημα. «Το ευρώ δεν δημιουργήθηκε», είπε «επειδή υπήρχε κάποια οικονομική αναγκαιότητα. Κάθε άλλο. Το ευρώ δημιουργήθηκε σαν ένα μέγιστο βήμα για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.»
Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν κορυφαίο οικονομικό στέλεχος του ελληνικού δημόσιου οικονομικού βίου που έχει διατελέσει μεταξύ των άλλων και υπουργός Οικονομικών και εκπροσωπούσε τη χώρα στις συζητήσεις για τη δημιουργία του ευρώ, ρωτήθηκε από (επίσης) κορυφαίο διπλωμάτη «Τι γνώμη έχετε για αυτό το καινούργιο νόμισμα που σχεδιάζετε;», η αυθόρμητη απάντηση που δόθηκε ήταν: «Τι να σας πω κύριε πρέσβη, όσο το νέο νόμισμα θα πηγαίνει καλά, όλοι θα είναι ευχαριστημένοι και κανείς δεν θα αναρωτιέται. Μόλις αρχίσουν τα προβλήματα τότε θα αρχίσουν όλοι να αναρωτιούνται».
Και να λοιπόν που ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε. Για την ακρίβεια, το ερώτημα πρωτοεμφανίστηκε πριν καλά καλά μπει το 2010 και στη συνέχεια επανεμφανίζεται με αυξομειούμενη ένταση ανάλογα με την ροή των γεγονότων και την πορεία των εξελίξεων. Συνήθως αυτό συμβαίνει όταν αρχίζει μία διαπραγμάτευση. Από το 2009 υπήρξαν διάφορες διαπραγματεύσεις. 
Σε κάθε διαπραγμάτευση, αυτό που επηρεάζει τη συμπεριφορά των πρωταγωνιστών και επομένως το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, είναι τι θα κοστίσει στον καθένα η αποτυχία. Στην προκειμένη περίπτωση, τι θα κοστίσει μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ.
Από την πλευρά της Ελλάδας, η αποχώρηση από το ευρώ θα δημιουργήσει για την χώρα μία  αποδιοργανωτική κατάσταση, για αυτό άλλωστε και δεν την υποστηρίζει η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Αλλά τι θα κόστιζε στην υπόλοιπη ευρωζώνη; Υπάρχουν δυο αντικρουόμενες απόψεις.
Η πρώτη, η αποκαλούμενη «θεωρία του ντόμινο», υποστηρίζει πως αν έβγαινε η Ελλάδα, οι αγορές θα άρχιζαν αμέσως να αναρωτιούνται ποιος θα είναι ο επόμενος, κάτι ανάλογο με αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια της κρίσης των ασιατικών νομισμάτων τη διετία 1997-98. Η αποσύνθεση της ευρωζώνης θα μπορούσε να ακολουθήσει σαν άμεσο επακόλουθο.
Η άλλη άποψη, η αποκαλούμενη «θεωρία του έρματος» υποστηρίζει ότι η ευρωζώνη θα ενισχυόταν από την αποχώρηση της Ελλάδας. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η νομισματική ένωση θα απαλλασσόταν από ένα επαναλαμβανόμενο πρόβλημα, και μια απόφαση της ευρωζώνης να επιτρέψει ή να καλέσει την Ελλάδα να φύγει, θα ενισχύσει την αξιοπιστία των κανόνων της. Καμία χώρα δεν θα τολμούσε πλέον «να εκβιάσει» τους εταίρους της πια. Ετυμολογικά η θεωρία αυτή εκπηγάζει από την έννοια της σαβούρας δηλαδή του συνόλου των βαρών που τοποθετούνται στα πλοία προκειμένου να αυξηθεί η ευστάθειά τους, και συνειρμικά οδηγεί στην λογική του «απαλλάσσομαι από ένα  ενοχλητικό φορτίο και ταυτόχρονα ισορροπώ με τα υπόλοιπα φορτία». 
Είναι όμως έτσι;
Είναι γεγονός ότι η ευρωζώνη μοιάζει στις μέρες μας να είναι καλύτερα προετοιμασμένη προκειμένου να αντιμετωπίσει τώρα μια ενδεχόμενη ελληνική αποχώρηση απ’ ότι ήταν πριν μερικά χρόνια όταν πρωτοξεκίνησε η συζήτηση για την πιθανότητα ενός Grexit. Παρ’ όλα αυτά, όπως σωστά επισημαίνεται , υπάρχουν τρεις (οικονομικοί) λόγοι για τους οποίους μία ελληνική έξοδος θα μπορούσε ακόμα να αποδυναμώσει σοβαρά τη νομισματική ένωση της Ευρώπης και ίσως να την οδηγήσει σε πλήρη διάλυση.
Πρώτα απ 'όλα, μια ελληνική έξοδος θα διαψεύσει τη σιωπηρή παραδοχή ότι η συμμετοχή στο ευρώ είναι αμετάκλητη. 
Είναι αλήθεια ότι η ιστορία μας διδάσκει πως καμιά δέσμευση δεν είναι (ποτέ) αμετάκλητη: σύμφωνα με τον Jens Nordvig της Nomura Securities, έχουν υπάρξει 67 νομισματικές ενώσεις  που αποσυντέθηκαν από τις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα. 
Στο σημείο αυτό ας μου επιτραπεί μία παρέκβαση: το παραπάνω εμπεριστατωμένο εύρημα, η παραπάνω ρητή αναφορά αν και υπάρχει στο «πρωτογενές κείμενο», μια ελληνική δημοσιογραφική μεταφραστική εκδοχή το απάλειψε.
Δεύτερον, το Grexit θα δικαίωνε όσους θεωρούν ότι το ευρώ είναι περισσότερο μια ενισχυμένη ρύθμιση σταθερής συναλλαγματικής ισοτιμίας, παρά ένα πραγματικό νόμισμα. Η εμπιστοσύνη στο αμερικανικό δολάριο βασίζεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε ένα δολάριο τράπεζας της Βοστόνης και ένα δολάριο τράπεζας του Σαν Φρανσίσκο. Αλλά δεδομένης της κρίσης από τις αρχές του 2010, δεν ισχύει το ίδιο για το ευρώ. Ο οικονομικός κατακερματισμός έχει εν μέρει υποχωρήσει, αλλά δεν εξαφανίστηκε, πράγμα που σημαίνει ότι ένα δάνειο που χορηγείται σε μια εταιρεία στην Αυστρία για παράδειγμα, δεν αποφέρει ακριβώς το ίδιο επιτόκιο ως δάνειο προς την ίδια εταιρεία από την άλλη πλευρά των αυστριακο-ιταλικών  συνόρων. 
Τίποτα από αυτά δεν είναι επί του παρόντος θανατηφόρα, λόγω των πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί τα τελευταία χρόνια , αλλά θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι η πλήρης εμπιστοσύνη θα αποκατασταθεί εύκολα. Οι Ευρωπαίοι πολίτες θα αρχίσουν να βλέπουν το νόμισμα με ένα διαφορετικό τρόπο. Το ίδιο και οι απανταχού επενδυτές οι οποίοι θα αρχίσουν να εξετάζουν πιο προσεκτικά την αξία του κατακερματισμένου πλέον νομίσματος : Θα έπαιρνε διαφορετικό νόημα στα μάτια των μεν και των δε το ποιας χώρας προέλευσης είναι το κάθε ευρώ. Οι κυβερνήσεις μεταξύ τους εκ των πραγμάτων θα γίνουν πιο καχύποπτες ως προς τους κινδύνους στους οποίους οι υπόλοιποι εταίροι θα μπορούν να τις εκθέσουν. Η καχυποψία θα καταστεί μη αναστρέψιμη, και θα αντικαταστήσει την πίστη στην μη αναστρεψιμότητα της ευρωζώνης.
Τρίτον, μία ελληνική έξοδος θα ανάγκαζε την ευρωζώνη να επισημοποιήσει τους μέχρι στιγμής άγραφους και αδιευκρίνιστους κανόνες ενός διαζυγίου. Θα επέβαλλε τον καθορισμό των κανόνων, καθιστώντας επομένως σαφές πόσο αξίζει κάθε ευρώ, αναλόγως με το πού βρίσκεται, ποιος το έχει και σε ποια μορφή. Αυτό θα δημιουργούσε ένα επίσημο και απτό  «οδικό χάρτη» μιας οποιασδήποτε επόμενης αποχώρησης, που ποτέ δεν είχε προβλεφτεί επειδή «όλοι ήταν ευχαριστημένοι και κανείς δεν είχε αναρωτηθεί».
Επομένως τι ;
Κατά τα φαινόμενα βρισκόμαστε κοντά στο τέλος του πρώτου μέρους μιας μαραθώνιας διαδρομής που σχεδιάστηκε εσπευσμένα στο τέλος του ψυχρού πολέμου, το 1990.
Για τους πατέρες του ευρώ, το τέλος του ψυχρού πολέμου, το 1990, ήταν εξίσου εποχή ανησυχιών όσο και πανηγυρισμών. Κοιτούσαν το μέλλον με το μυαλό κολλημένο στο αιματηρό παρελθόν της ηπείρου. Θα λειτουργούσε αυτή η νέα Ευρώπη, κι ιδιαίτερα η ενοποιημένη Γερμανία, σαν λίκνο νέων εθνικισμών, που θα αφύπνιζαν ξανά τον εφιάλτη του πολέμου;
Ο Χέλμουτ Κολ και ο Φρανσουά Μιτεράν  -όπως και περίπου όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες από τότε- αντιλαμβάνονταν το κοινό νόμισμα σαν εξάρτημα ενός πολιτικού εγχειρήματος, της ευρωπαϊκής ενοποίησης, που είχε σκοπό να απομακρύνει τους παλιούς εφιάλτες. Για αυτούς ένας κόσμος χωρίς ευρώ θα ήταν ένας κόσμος που θα απειλούνταν ευθέως από συρράξεις, ίσως κι από πολέμους.
Λόγω αυτών των φόβων, το ευρώ στήθηκε χωρίς να υφίστανται οι βασικές συμφωνίες και οι κοινοί θεσμοί που θα είχαν μετατρέψει την Ευρώπη σε πραγματική ενιαία οικονομική ζώνη.
Το 1990 κυριαρχούσε επίσης η εντύπωση πως το ευρώ θα απέτρεπε την κυριαρχία της ενοποιημένης Γερμανίας επί της Ευρώπης. Όρος για να υποστηρίξει η Γαλλία την επανένωση της Γερμανίας ήταν να αποδεχθεί η τελευταία τη δημιουργία του ευρώ. Αλλά η περασμένη εικοσαετία συνηγορεί μάλλον περί του αντιθέτου: οι Γερμανοί μεταρρύθμισαν την οικονομία τους και σήμερα, όχι μόνο δεν ελέγχονται από τους Γάλλους, αλλά καθορίζουν μονομερώς τις τύχες της ΕΕ των 500 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Οι αγορές αντιλήφθηκαν ταχέως τους «αδύναμους κρίκους» που απειλούσαν τη συνοχή ολόκληρου του ευρώ, και οδήγησαν επί της ουσίας στη χρεοκοπία κράτη-μέλη σαν την Ελλάδα και την Πορτογαλία.
Αν το ευρώ δεν ήταν εκ κατασκευής πολιτικό εγχείρημα, σε μια Ευρώπη ανέτοιμη στην πραγματικότητα για κοινό νόμισμα, η σημερινή κρίση θα είχε επιλυθεί ίσως πιο εύκολα και πιο γρήγορα. Αλλά σήμερα αυτό δεν γίνεται.
Εδώ και 5 περίπου χρόνια, οι σύνοδοι των Ευρωπαίων ιθυνόντων δεν αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης με όρους επίγνωσης της Ιστορίας, αλλά τρόπους συνέχισης της αποφυγής κάθε δραστικής παρέμβασης στις κατεστημένες ευρωπαϊκές ισορροπίες.
Αυτή είναι ίσως η χειρότερη συνέπεια του τρόπου δημιουργίας το ευρώ. Αντί να κατασκευαστεί ένα νόμισμα αποδεσμευμένο από πολιτικούς υπολογισμούς, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, η διαχείριση του κοινού νομίσματος το μετέτρεψε σε «σάκο του μποξ» σε πολιτικές διελκυστίνδες και στην όξυνση του ανταγωνισμού μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων Ευρωπαίων. 
Φαίνεται να επιβεβαιώνεται απόλυτα η πρόβλεψη που είχε διατυπώσει το 1997 ο καθηγητής οικονομίας στο Χάρβαρντ Μάρτιν Φελντσταϊν. Η άποψή του ήταν πως η δημιουργία του ευρώ θα οδηγούσε την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μείζονα κρίση, καθώς τα προβλήματα της συνδιαχείρισης ενός κοινού νομίσματος από τόσο πολλά κράτη θα οδηγούσαν σε προστριβές, οξύτητες και στην αναβίωση του εθνικισμού.
Αυτή ακριβώς η αναβίωση του εθνικισμού, η αύξηση της ανισοτήτων, του εξτρεμισμού και της μισαλλοδοξίας που απειλούν τα ίδια τα θεμέλια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης έγινε πρόσφατα αντικείμενο ανάλυσης από τον Τζων Φέφερ  διευθυντή του Foreign Policy In Focus με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταλήξει όπως η Γιουγκοσλαβία ή η ΕΣΣΔ;».
Ο δε διακεκριμένος ιστορικός  Τίμοθι Γκάρτον ‘Ας συμπληρώνει επίσης πρόσφατα τον σχετικό προβληματισμό με εξίσου χαρακτηριστικό τίτλο «Η Ευρώπη διαλύεται εις τα εξ ων συνετέθη αλλά το βασανιστήριο είναι αργό».
Η περιγραφή που προηγήθηκε και που στηρίζεται σε πραγματικά περιστατικά και αξιόπιστες πηγές, υποδηλώνει ότι η συνέχιση της ευρωπαϊκής πορείας με τους υφιστάμενους οικονομικούς και πολιτικούς όρους δεν μπορεί να συνεχιστεί. 
Είναι προφανές ότι η Ευρώπη βρίσκεται σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και η ελληνική παρατεταμένη κρίση σε συνδυασμό με τις ασφυκτικές (σε χρόνο, χρήμα και ψυχική αντοχή) διαπραγματεύσεις που διεξάγει η ελληνική κυβέρνηση, ιδιαίτερα μετά τα σημεία σύγκλισης σε τεχνικό επίπεδο αναδεικνύουν την αναγκαιότητα για μία συνεννόηση σε πολιτικό επίπεδο.
Μία όμως συμφωνία ακόμη κι αν επιτευχθεί θα έχει ως ένα σημείο επιλύσει τα ζητήματα που άπτονται  του πρώτου μέρους της μαραθώνιας διαδρομής. 
Ο δρόμος είναι μακρύς και αμέσως μετά θα πρέπει να ανοίξει ένας ευρύς, τόσο εθνικός όσο και ευρωπαϊκός διάλογος για το προς τα πού θα οδηγηθούν τα ευρωπαϊκή πράγματα. Ένας τέτοιος διάλογος δεν μπορεί να γίνει μόνο μέσα στα κλειστά σαλόνια κάποιων ελίτ.
Θα πρέπει να γίνει κατανοητός από τους Ευρωπαίους πολίτες και όχι να γίνει εν αγνοία τους. Θα πρέπει να γίνει επίσης κατανοητός από τους ίδιους τους κυβερνώντες (βλ. για παράδειγμα δηλώσεις Γκουρία για την Αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας).
Ένας τέτοιος διάλογος θα πρέπει να αγγίξει όλες τις παραμέτρους της ευρωπαϊκής ασυνεννοησίας: την οικονομική πτυχή, την πολιτική, την διαπολιτισμική και βέβαια την ουσιαστική εκχώρηση αρμοδιοτήτων στο ευρωκοινοβούλιο.
Βεβαίως το ερώτημα είναι ποιοι θα αναλάβουν το βάρος τέτοιων πρωτοβουλιών που θα βοηθήσουν να αποσπασθεί η Ευρώπη από την πολιτική κηδεμονία παρωχημένων ή άοσμων μορφών;
Ο Τίμοθι Γκάρτον ‘Ας  δεν είναι αισιόδοξος για την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά ακόμα δεν είναι πολύ αργά για την Ευρώπη να αλλάξει πορεία:
Υπό αυτή την έννοια, η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα έχει να παίξει τον ρόλο της.
 
Μιχάλης Κονιόρδος Καθηγητής ΤΕΙ Πειραιά

Τρίτη 12 Μαΐου 2015

Η Αγία Βαρβάρα θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο Eurogroup



agia varvaraΜε τιμές αρχηγού κράτους έγινε σήμερα η υποδοχή του ιερού λειψάνου της Αγίας Βαρβάρας στη χώρα μας. Η Αγία Βαρβάρα παραλαμβάνει την αρχηγία του κράτους από το Άγιο Φως και θα την παραδώσει στο Άγιο Πνεύμα. 
Αύριο η Αγία Βαρβάρα θα εκπροσωπήσει τη χώρα μας στο κρίσιμο Eurogroup, συνοδευόμενη από τον Γιάνη Βαρουφάκη και την ιερή παντόφλα του Αγίου Διονυσίου.
Η Αγία Βαρβάρα θεωρείται η προστάτιδα του πυροβολικού γιατί ήταν κάπως πυροβολημένη.
Όταν ήταν μικρή, έπαιζε με πόλεμο με τα αγόρια, ενώ, όταν μεγάλωσε, έφτιαχνε κανόνια και βομβάρδιζε τους ειδωλολάτρες, για να τους κάνει χριστιανούς. Μετά θάνατον.
Η Αγία Βαρβάρα, πριν γίνει Αγία, ήταν θεογκόμενα αλλά φόβιζε τους άνδρες επειδή ήταν στρατόκαυλη και κυκλοφορούσε πάντα με μπαζούκας.
Ο πατέρας της, για να την προφυλάξει από τους μνηστήρες, την έκλεισε σε ένα πύργο, και διέταξε να χτιστεί ένα λουτρό μόνο για αυτήν, ώστε να μην την παίρνουν μάτι οι ανώμαλοι στα δημόσια λουτρά.
Η Αγία Βαρβάρα πήγε και άνοιξε και τρίτο παράθυρο στο λουτρό για να τιμήσει την Αγία Τριάδα -είπαμε, ήταν πυροβολημένη-, οπότε ο πατέρας της είπε να την παραδώσουν στον Έπαρχο, μπας και την κουτουπώσει και ηρεμήσει.
Ο Έπαρχος έπαθε πλάκα με την Αγία Βαρβάρα -που ήταν κρεβατογεμίστρα- και έγινε καυλοπυρέσσων, αλλά η Αγία Βαρβάρα του τα έκανε μπαλόνια με τις προσευχές, οπότε ο Έπαρχος έδωσε εντολή να την αποκεφαλίσει ο πατέρας της, ο οποίος γούσταρε τρελά να αποκεφαλίσει την κόρη του, γιατί δικιά του κόρη ήταν και την έκανε ό,τι ήθελε.
Ο αιμοχαρής πατέρας αποκεφάλισε την Αγία Βαρβάρα και αμέσως μετά τον χτύπησε κεραυνός και τα κακάρωσε, αλλά τότε δεν υπήρχαν smartphones, για να τραβήξει κάποιος ένα βίντεο και να το ανεβάσει στο YouTube και στο Facebook, για να το δούμε κι εμείς, και να κάνουμε like.
Του Πιτσιρίκου

Παρασκευή 1 Μαΐου 2015

Πρωτομαγιά

ergates
    Αν πιστεύετε ότι με το να μας κρεμάσετε θα εξουδετερώσετε το κίνημα των εργαζομένων, το κίνημα από το οποίο εκατομμύρια ανθρώπινα πλάσματα που σέρνονται στη φτώχεια και στη μιζέρια, περιμένουν τη λύτρωσή τους -αν αυτή είναι η γνώμη σας- τότε κρεμάστε μας!
    Εδώ θα ποδοπατήσετε μία μικρή σπίθα, εκεί όμως και πιο πέρα και απέναντι και γύρω μας παντού, θα ξεπεταχτούν οι φλόγες. Η φωτιά είναι υπόγεια και δε θα μπορέσετε να τη σβήσετε…».
Σικάγο 1886.
    Αυτά ήταν τα λόγια με τα οποία ο Αύγουστος Σπάις, ένας από τους ηγέτες της εξέγερσης του Μάη, απευθύνθηκε στους δικαστές του την ώρα που εκείνοι τον έστελναν μαζί με τους συντρόφους του στην αγχόνη.