Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011

Το γιαούρτι και το χούλι


Όποιος «καεί» με τον χοντρό, πετάει και το γιαούρτι (σουρεάλ παροιμία, την οποία εφηύρε η στήλη, αλλά δεν συμφωνεί)
Γιαούρτι < τουρκική yoğurt (λέξη «συγγενής» με την yoğurmak (ζυμώνω) και την yoğun (πυκνός)

Οι Έλληνες γνώριζαν το γιαούρτι και προ της ρίψεώς του στον αντιπρόεδρο. Σιγά το νέο, θα μου πείτε. Για ένα διάστημα είχαμε κάνει, διαφημιστικά πάντα, μέχρι και διατριβή στα «ζωντανά» γιαούρτια. Ο ιστορικός Ηρόδοτος - έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ. – αναφέρεται στο γιαούρτι, όπως και ο Γαληνός – εξαίρετος ιατρός που δεν έπαιρνε φακελάκια – ο οποίος, κατά τον 2ο π.Χ. αιώνα, έπλεκε εγκώμια στη μαλακτική και καθαρτική επίδραση του γιαουρτιού εις τα έντερα. Δεν ξέρω, αν τα έλεγε όπως η Σμαράγδα Καρύδη ίσως να είχε και περισσότερη επιτυχία, να ήταν περισσότερο γνωστός.

Ξέρω ότι αυτό που θα γράψω μπορεί να γεννήσει εθνικιστικά επεισόδια, αλλά το γιαούρτι, πιθανώς, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Μέση Ανατολή ή, κατά άλλες μαρτυρίες, στην Περσία.
Η προετοιμασία του εδάφους για την εμπορική παραγωγή του γιαουρτιού στη Δύση έγινε από τον Γάλλο - ρωσικής καταγωγής – βακτηριολόγο, Δρ Μέτσνικοφ (1844 - 1916). Ήταν διευθυντής του Ινστιτούτου Παστέρ στο Παρίσι, και βραβευμένος με το βραβείο Νόμπελ της φυσιολογίας και της ιατρικής του 1908, για το έργο του πάνω στις ιδιότητες των λευκών αιμοσφαιρίων να καταπολεμούν τις μολύνσεις. Οι έρευνές του στο πρόβλημα του πρώιμου γήρατος τον οδήγησαν στη μελέτη του τρόπου ζωής και της δίαιτας των Βούλγαρων. Οι οποίοι, το τσάκιζαν το γιαουρτάκι, από τον 7ο αιώνα...

Στην Ελλάδα, με το γιαούρτι ασχοληθήκαμε έντονα μέσω του Νόμου 4000, που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, το 1958: Ήταν ο νόμος που καθόριζε τις ποινές των τεντιμπόις. Οι μπάτσ... εεε, συγγνώμη, οι αστυνομικοί, περνούσαν χειροπέδες σε όσους νεαρούς έριχναν γιαούρτι - ή φρούτα - σε μεγαλύτερους ανθρώπους και τους οδηγούσαν στο κρατητήριο. Εκεί, τους έκαναν ένα γρήγορο κούρεμα στυλ Moby με την ψιλή κουρευτική μηχανή και τους έσκιζαν τα ρεβέρ από τα παντελόνια τους. O Νόμος 4000 καταργήθηκε το 1983, ενώ η τελευταία φορά που εφαρμόστηκε ήταν το 1981 και πάρα πολλές φορές πριν από τη χρονιά που σηματοδότησε την Αλλαγή στην Ελλάδα.
...Του γήπεδου κοπάδια, σου κλέβουνε τα χάδια...
Ο χουλιγκανισμός πήρε το όνομά του από τον όρο «hooliganism» - χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1890 – τότε είχαν και συμμορίες στους δρόμους. Βέβαια, η χρήση του όρου εμφανίζεται σε μια αναφορά της αστυνομίας του Λονδίνου το 1898, πάντα οι αστυνομικοί είχαν άριστα αντανακλαστικά, άλλωστε μόνο 8 χρόνια πέρασαν, αλλά, εχμμμ, πιθανώς να μην ήταν η πρώτη. Μία θεωρία που αρκετοί ασπάζονται, λέει ότι ο όρος προήλθε από το όνομα του Πάτρικ Χούλιχαν, που ήταν σεσημασμένος Ιρλανδός βάνδαλος και διαβιούσε στο Λονδίνο. Μια άλλη – κοίτα να δεις συμπτώσεις – αγγλική θεωρία, αναφέρει ότι ο όρος προέρχεται «από τον απολίτιστο τρόπο ζωής μιας ιρλανδικής αγροτικής οικογένειας». Δεν είναι ότι οι Άγγλοι δεν πήγαιναν ποτέ τους Ιρλανδούς, αυτοί φταίνε που ήταν Ιρλανδοί. Θα σας κουράσω, αλλά υπάρχει κι άλλη μια θεωρία που αναφέρει ότι ο όρος «hooliganism» πάρθηκε από μία συμμορία του δρόμου στο Ίσλινγτον του Λονδίνου που έφερε το όνομα «Χούλι». Στα ιρλανδέζικα - να, πάλι, οι μισητοί μπροστά μας – η ιρλανδική λέξη «houlie» χρησιμοποιείται προκειμένου να περιγράψει ένα πάρτι με ολόκληρα κομμάτια έκλυσης ηθών.

(«Τα χάλια σου έχεις, τι έγινε;»
- Άσε, πήγαμε σε ένα πάρτι χτες, τρελό χούλι)

Πάντως, οι πρώτες, καταγεγραμμένες αναταραχές μεταξύ... «φιλάθλων», έλαβαν χώρα γύρω στο 1900 μετά τον αγώνα της Πρέστον Νορθ Εντ με την Άστον Βίλα, όπου ένας παίκτης της Πρέστον, ανάμεσα σε δεκάδες τραυματισμένους θεατές, έπεσε αναίσθητος. Όχι από την ασφυκτική άμυνα των αντιπάλων, αλλά από καδρόνι. Τον επόμενο χρόνο σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ οπαδών της Πρέστον με οπαδούς της Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς. Άρα; Τα ορίτζιναλ χουλιγκάνια ήταν της Πρέστον. Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς δικάστηκαν για χουλιγκανισμό μετά τον αγώνα της ομάδας με την Μπλάκμπερν, που τα έσπασαν. Μεταξύ αυτών και μια... 70χρονη γυναίκα. Όπως σημειώθηκε στην αναφορά των αστυνομικών που κατέγραψαν το γεγονός, «ήτο μεθυσμένη και εκτός τάξης». Το βασικό ήταν ότι οι άλλοι είχαν πινακίδες από το Μπλάκμπερν...
Του Σπύρου Σεραφειμ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου