Τα καλά νέα: Oι πολιτικές γελοιογραφίες συνεγείρουν ακόμα έντονα πάθη και πλούσιες συζητήσεις. Τα κακά νέα: για τους λάθος λόγους. Η πρόσφατη ιστορία με την πρωτοσέλιδη γελοιογραφία του Καλαϊτζή προσφέρεται για ποικίλα συμπεράσματα, κανένα σχεδόν από τα οποία δεν θίχτηκε στις σχετικές συζητήσεις, και αυτά που actually συζητήθηκαν έριχναν την μπάλα στην κερκίδα…
Καταρχάς, υπάρχει μια ασάφεια ως προς το «αξιόποινο» της γελοιογραφίας. Μπορούσες να διαλέξεις από ενα μενού αμήχανης ποικιλίας: «ο σεξισμός του πέους ως όργανο επιβολής», «η αναπηρία του Σόϊμπλε ως επιχείρημα», «η σχετικοποίηση του Ολοκαυτώματος με τη χρήση των στρατοπέδων συγκέντρωσης σε ιστορικά υποδεέστερες συγκυρίες».
Αν θέλουμε να τα ξετινάξουμε συνοπτικά (με κίνδυνο την ηθική απαξία του να κλέβεις εκκλησίες), το πρώτο επιχείρημα προσπαθεί να φιλοτεχνήσει έναν «Χατζόπουλο της αριστεράς», με κοινό γνώμονα τον «σεξισμό» και το ότι «αν σε ενοχλεί ο στύλος πρέπει να σε ενοχλεί και το πέος», λησμονώντας ότι το κριτήριο απαξίας του σεξισμού (αλλά και της γελοιογραφίας) δεν είναι η ύπαρξη ή η υπόνοια του σεξ, αλλά πως αυτό χρησιμοποιείται ως μέσο επιβολής και εξουσίας. Έτσι, η γελοιογραφία του Καλαϊτζή είναι στον μαγνητικό πόλο όπου οφείλει να είναι (υπέρ του αδυνάτου απέναντι στον ισχυρό), ενώ του Χαντζόπουλου η οπτική γωνία ήταν από το πλάι του εξουσιαστή, ενάντια στον εξεγερμένο (και ταυτόχρονα «βάζοντας τα τσουλάκια στη θέση τους»).
Για την αναπηρία του Σόιμπλε δεν έχω να πω πολλά, δεδομένου ότι η συσχέτισή της με το περιεχόμενο της γελοιογραφίας περισσότερο έχει να κάνει με το «τι επιλέγω να δώ» εφέ ενός Rorschach test, παρά με κάποια διαφαινόμενη πρόθεση του γελοιογράφου.
Τέλος, για τη σχετικοποίηση του Ολοκαυτώματος, θα πρότεινα στα ευαίσθητα αντανακλαστικά να ξεκολήσουν λίγο από τη Νεφελοκοκκυγία όπου «ο ΟΗΕ και η Ε.Ε. φτιάχτηκαν για να μην επαναληφθεί η φρίκη του παρελθόντος» και να προσγειωθούν στο 2014, σε μια χώρα με 10% Ναζί (and counting) και με λειτουργικότατο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης, για το οποίο η δημόσια συζήτηση κράτησε περίπου όσο κράτησε και για τη γελοιογραφία του Καλαϊτζή: ένα διήμερο.
Πράγμα που μας φέρνει στην Αόρατη Συνισταμένη του ζητήματος, και αυτή που αξίζει να συζητήσουμε πέραν του παραδοσιακού διημέρου, διότι θα την ξαναβρούμε μπροστά μας, νά ΄σαστε σίγουροι.
Ένα αόρατο Non Paper πλανάται πάνω απ΄την αρθρογραφία των Μνημονί για το θέμα: η «Θεωρία των Δύο “Ακρων-on Steroids». Συνοπτικά, αυτό το «ο αστυνομικός είναι μπουζούκι» fallacy συνίσταται στο «τα ίδια λέει κι η χρυσή αυγή» («οπότε μη λετε τίποτα εναντίον του παρόντος συστήματος διότι…» συνεχίζει ο κυκλικός συλλογισμός).
Στο πρωτότυπο αυτό συμπέρασμα καταλήγουν π.χ. τόσο ο Ηλίας Κανέλλης («Κατά τη γνώμη μου, η γελοιογραφία χρησιμοποιεί με τον πιο χοντροκομμένο, τον πιο πολιτικά αφελή τρόπο τα επιχειρήματα του «ψεκασμένου» λόγου που ακούγεται καθημερινά παντού, ιδίως σε ραδιόφωνα και σε τηλεοράσεις, και που δεν ξέρω πόσο απηχούν τη συνθετότητα των πραγμάτων όπως τα αντιλαμβάνεται η αριστερή αντιπολίτευση, αλλά κατά βάσιν είναι οι «θέσεις» της Χρυσής Αυγής» – Τα Νέα, 05-06-14) όσο και η Ξένια Κουναλάκη («Χρυσαυγιτισμός στο τετράγωνο» – Καθημερινή, 05-06-14, όπου η συντάκτρια ρίχνει κι ενα ανερυθρίαστο πλυντηριάκι στη Χρυσή Αυγή, ισχυριζόμενη ότι ο ναζισμός ή τα κρεματόρια είναι κάτι κακό για τους χρυσαυγίτες), ενώ δια της πλαγίας στον ίδιο λάκκο πέφτει οικειοθελώς και η διεύθυνση της Εφημερίδας των Συντακτών, που σε μια κίνηση εντυπωσιακού στη σφοδρότητά του αδειάσματος του συνεργάτη της εφημερίδας, επιβεβαιώνει την αταλάντευτη προσήλωση του φύλλου στις αρχές του αντιφασισμού και αντιρατσισμού (μεταξύ άλλων), υπονοώντας (;) ότι η γελοιογραφία ελέγχεται για παρέκκλιση από αυτές.
Δεν πέφτει κανείς από τα σύνεφα βλέποντας τους «επαγγελματίες νηφάλιους» να χρησιμοποιούν μια χοντροκομένη υπεραπλούστευση προκειμένου να αποδομήσουν κάτι που οι ίδιοι κατηγορούν ως χοντροκομμένη υπεραπλούστευση.
Επίσης δεν πέφτει κανείς από τα σύνεφα βλέποντας το «δημοκρατικό τόξο» να χρησιμοποιεί στεγνά το μπαμπούλα του φασισμού για να κηλιδώσει αυτούς που εγκαλεί ότι χρησιμοποιούν στεγνά το μπαμπούλα του φασισμού.
Το κακό όμως είναι ότι δεν πέφτει κανείς από τα σύνεφα διότι είναι ήδη φαρδύς πλατύς τσακισμένος σε μια χωρα με 10% Ναζί και λειτουργικό Στρατόπεδο Συγκέντρωσης.
Του Σπύρου Δερβενιώτη
Καταρχάς, υπάρχει μια ασάφεια ως προς το «αξιόποινο» της γελοιογραφίας. Μπορούσες να διαλέξεις από ενα μενού αμήχανης ποικιλίας: «ο σεξισμός του πέους ως όργανο επιβολής», «η αναπηρία του Σόϊμπλε ως επιχείρημα», «η σχετικοποίηση του Ολοκαυτώματος με τη χρήση των στρατοπέδων συγκέντρωσης σε ιστορικά υποδεέστερες συγκυρίες».
Αν θέλουμε να τα ξετινάξουμε συνοπτικά (με κίνδυνο την ηθική απαξία του να κλέβεις εκκλησίες), το πρώτο επιχείρημα προσπαθεί να φιλοτεχνήσει έναν «Χατζόπουλο της αριστεράς», με κοινό γνώμονα τον «σεξισμό» και το ότι «αν σε ενοχλεί ο στύλος πρέπει να σε ενοχλεί και το πέος», λησμονώντας ότι το κριτήριο απαξίας του σεξισμού (αλλά και της γελοιογραφίας) δεν είναι η ύπαρξη ή η υπόνοια του σεξ, αλλά πως αυτό χρησιμοποιείται ως μέσο επιβολής και εξουσίας. Έτσι, η γελοιογραφία του Καλαϊτζή είναι στον μαγνητικό πόλο όπου οφείλει να είναι (υπέρ του αδυνάτου απέναντι στον ισχυρό), ενώ του Χαντζόπουλου η οπτική γωνία ήταν από το πλάι του εξουσιαστή, ενάντια στον εξεγερμένο (και ταυτόχρονα «βάζοντας τα τσουλάκια στη θέση τους»).
Για την αναπηρία του Σόιμπλε δεν έχω να πω πολλά, δεδομένου ότι η συσχέτισή της με το περιεχόμενο της γελοιογραφίας περισσότερο έχει να κάνει με το «τι επιλέγω να δώ» εφέ ενός Rorschach test, παρά με κάποια διαφαινόμενη πρόθεση του γελοιογράφου.
Τέλος, για τη σχετικοποίηση του Ολοκαυτώματος, θα πρότεινα στα ευαίσθητα αντανακλαστικά να ξεκολήσουν λίγο από τη Νεφελοκοκκυγία όπου «ο ΟΗΕ και η Ε.Ε. φτιάχτηκαν για να μην επαναληφθεί η φρίκη του παρελθόντος» και να προσγειωθούν στο 2014, σε μια χώρα με 10% Ναζί (and counting) και με λειτουργικότατο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης, για το οποίο η δημόσια συζήτηση κράτησε περίπου όσο κράτησε και για τη γελοιογραφία του Καλαϊτζή: ένα διήμερο.
Πράγμα που μας φέρνει στην Αόρατη Συνισταμένη του ζητήματος, και αυτή που αξίζει να συζητήσουμε πέραν του παραδοσιακού διημέρου, διότι θα την ξαναβρούμε μπροστά μας, νά ΄σαστε σίγουροι.
Ένα αόρατο Non Paper πλανάται πάνω απ΄την αρθρογραφία των Μνημονί για το θέμα: η «Θεωρία των Δύο “Ακρων-on Steroids». Συνοπτικά, αυτό το «ο αστυνομικός είναι μπουζούκι» fallacy συνίσταται στο «τα ίδια λέει κι η χρυσή αυγή» («οπότε μη λετε τίποτα εναντίον του παρόντος συστήματος διότι…» συνεχίζει ο κυκλικός συλλογισμός).
Στο πρωτότυπο αυτό συμπέρασμα καταλήγουν π.χ. τόσο ο Ηλίας Κανέλλης («Κατά τη γνώμη μου, η γελοιογραφία χρησιμοποιεί με τον πιο χοντροκομμένο, τον πιο πολιτικά αφελή τρόπο τα επιχειρήματα του «ψεκασμένου» λόγου που ακούγεται καθημερινά παντού, ιδίως σε ραδιόφωνα και σε τηλεοράσεις, και που δεν ξέρω πόσο απηχούν τη συνθετότητα των πραγμάτων όπως τα αντιλαμβάνεται η αριστερή αντιπολίτευση, αλλά κατά βάσιν είναι οι «θέσεις» της Χρυσής Αυγής» – Τα Νέα, 05-06-14) όσο και η Ξένια Κουναλάκη («Χρυσαυγιτισμός στο τετράγωνο» – Καθημερινή, 05-06-14, όπου η συντάκτρια ρίχνει κι ενα ανερυθρίαστο πλυντηριάκι στη Χρυσή Αυγή, ισχυριζόμενη ότι ο ναζισμός ή τα κρεματόρια είναι κάτι κακό για τους χρυσαυγίτες), ενώ δια της πλαγίας στον ίδιο λάκκο πέφτει οικειοθελώς και η διεύθυνση της Εφημερίδας των Συντακτών, που σε μια κίνηση εντυπωσιακού στη σφοδρότητά του αδειάσματος του συνεργάτη της εφημερίδας, επιβεβαιώνει την αταλάντευτη προσήλωση του φύλλου στις αρχές του αντιφασισμού και αντιρατσισμού (μεταξύ άλλων), υπονοώντας (;) ότι η γελοιογραφία ελέγχεται για παρέκκλιση από αυτές.
Δεν πέφτει κανείς από τα σύνεφα βλέποντας τους «επαγγελματίες νηφάλιους» να χρησιμοποιούν μια χοντροκομένη υπεραπλούστευση προκειμένου να αποδομήσουν κάτι που οι ίδιοι κατηγορούν ως χοντροκομμένη υπεραπλούστευση.
Επίσης δεν πέφτει κανείς από τα σύνεφα βλέποντας το «δημοκρατικό τόξο» να χρησιμοποιεί στεγνά το μπαμπούλα του φασισμού για να κηλιδώσει αυτούς που εγκαλεί ότι χρησιμοποιούν στεγνά το μπαμπούλα του φασισμού.
Το κακό όμως είναι ότι δεν πέφτει κανείς από τα σύνεφα διότι είναι ήδη φαρδύς πλατύς τσακισμένος σε μια χωρα με 10% Ναζί και λειτουργικό Στρατόπεδο Συγκέντρωσης.
Του Σπύρου Δερβενιώτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου