Θα μας κλάψουν μόνο οι ψείρες

Εάν αύριο το πρωί ως δια μαγείας εμείς οι άνθρωποι εξαφανιζόμασταν από τον πλανήτη, θα θρηνούσαν μόνο οι ψείρες, τα παράσιτα και τα βακτήρια. Για την ακρίβεια, θα μας κλάψουν μόνο οι Pediculus humanus capitis (η ψείρα του τριχωτού της κεφαλής) και Pediculus humanus humanus (η ψείρα του σώματος).

Ανέτρεξα στο βιβλίο του Άλαν Γουάισμαν « Η Γη χωρίς εμάς», εκδόσεις Polaris, με αφορμή, την ανακοίνωση από τα Ηνωμένα Έθνη ότι ακόμα 31 είδη θα ενταχθούν στο κατάλογο των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών και ανάμεσά τους η πολική αρκούδα, ο ζιφιός (Cuvier's beaked whale), το γιγαντιαίο σαλάχι (Reef Manta Ray), το αφρικανικό λιοντάρι, ο σφυροκέφαλος καρχαρίας (Hammerhead Shark) και ένα είδος γαζέλας (Red-fronted Gazelle) που ζει σε κάποιες χώρες της Αφρικής.

Η κινητοποίηση των επιστημόνων και του ΟΗΕ για τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση δεν είναι τυπική αλλά πηγάζει από το γεγονός ότι η επιβίωση αυτών των ειδών συνδέεται άμεσα με την επιβίωση του ανθρώπινου είδους.

Γιατί σε αντίθεση με εμάς που θα μας θρηνήσουν τα παράσιτα demodex folliculorum, που ζουν στις βλεφαρίδες μας και τρέφονται από τα νεκρά μας κύτταρα και κάπου 200 είδη βακτηρίων και κάτι εκατοντάδες μικροσκοπικοί σταφυλόκοκκοι, εάν εξαφανιστούν οι μέλισσες ή οι πεταλούδες, το ανθρώπινο είδος θα κλαίει με μαύρο δάκρυ μέχρι εξαφανίσεως.

Εν ολίγοις είμαστε οι κυρίαρχοι – άχρηστοι της Γης. Το κυρίαρχο είδος που εάν εξαφανιστεί όχι μόνον δεν θα διαταραχθεί η ισορροπία του πλανήτη αλλά όλοι οι υπόλοιποι κάτοικοι θα κάνουν πάρτι.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε την κυρίαρχη ασημαντότητά μας. Δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε ότι η ευφυΐα μας -και για την ακρίβεια το γεγονός ότι στεκόμαστε σε δυο πόδια και ότι διαθέτουμε το υπερόπλο που λέγεται αντιτακτός αντίχειρας – έπαψε εδώ και δεκαετίες να είναι χρήσιμη ακόμα και για εμάς. Για την ακρίβεια, μάλιστα, έγινε ακραία επικίνδυνη.

Το πρόβλημα είναι ότι ως κυρίαρχοι του πλανήτη αρνούμαστε να παραδεχθούμε ότι η επιβίωσή μας δεν εξαρτάται από εμάς και από τις φαεινές ιδέες μας, αλλά από τα άλλα ταπεινά είδη που συστηματικά εξολοθρεύουμε.

Για την ακρίβεια, το ανθρώπινο είδος είναι το απόλυτο μηδενικό εάν εξαφανιστούν οι μέλισσες, οι νυχτερίδες, το πλαγκτόν και οι πεταλούδες.
Και ιδού γιατί:

Μέλισσες

Έχουν τον πιο ενεργό και σηµαντικό ρόλο στη γονιµοποίηση των φυτών, καθώς δρουν ως µηχανικοί µεταφορείς της γύρης. Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, µία µέτρια αποικία µελισσών υπολογίζεται ότι έχει 20 έως 40 φορές περισσότερη αξία για την επικονίαση των φυτών, παρά για την παραγωγή µελιού. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι µέλισσες αποτελούν το 80% περίπου των επικονιαστικών εντόµων, τότε εύκολα καταλαβαίνουµε τη σηµαντική προσφορά τους στο φυτικό και ζωικό περιβάλλον, αφού τα φυτά που αναπτύσσονται αποτελούν τροφή για τα ζώα και τον άνθρωπο, παράγουν οξυγόνο και εμποδίζουν τη διάβρωση του εδάφους.
Μόνο που συστηματικά ο κυρίαρχος του πλανήτη, καταστρέφει τις μέλισσες εξαιτίας της χρήσης φυτοφαρμάκων που έχουν εξολοθρεύσει δισεκατομμύρια μέλισσες τα τελευταία επτά χρόνια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες ένοχος για την κατάρρευση των αποικιών των μελισσών είναι τα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα, των εταιρειών Bayer και Syngenta, και συγκεκριμένα το imidacloprid, το clothianidin και το thiamethoxam.

Νυχτερίδες

Η πλειοψηφία των νυχτερίδων τρέφεται με έντομα και θεωρείται το απόλυτο εντομοκτόνο για την επιβίωση του πλανήτη. Έκθεση που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από δυο χρόνια εκτιμούσε ότι μόνο για τις γεωργικές εκτάσεις στις ΗΠΑ θα απαιτούνταν περίπου 25 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο για εντομοκτόνα εάν εξαφανίζονταν οι νυχτερίδες. Στο ποσό αυτό δεν έχει υπολογιστεί το περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος από τη ρύπανση που προκαλούν τα εντομοκτόνα. Οι φρουτοφάγες νυχτερίδες, βοηθούν, παράλληλα στην αναγέννηση των δασικών εκτάσεων και στην αναπαραγωγή των φυτών.

Πλαγκτόν

Στηρίζει τη θαλάσσια τροφική πυραμίδα αφού με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης παράγει οξυγόνο και δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα. Οι επιστήμονες εκτιμούν 2,5 από τους 7,5 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα που παράγονται ετησίως κυρίως από τις ανθρώπινες δραστηριότητες απορροφώνται από τους ωκεανούς μέσω του φυτοπλαγκτού.

Πεταλούδες

Στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι ο πληθυσμός τους από το 1990 έχει μειωθεί κατά 50%. Οι πεταλούδες συμβάλλουν στη διατήρηση της εξέλιξης των ειδών διότι η γονιμοποίησή τους με γύρη είναι κύριας σημασίας για τη γεωργία καθώς και για τα φυσικά οικοσυστήματα. Η εξαφάνισή τους θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και θα θέσει σε κίνδυνο την επιβίωση και άλλων ζωικών και φυτικών ειδών.

Από το ποντίκι