Εδώ τα καλά ληγμένα! (Η φτώχεια συνηθίζεται, όχι όμως και η ταπείνωση)

Μέχρι χθες οι περισσότεροι Έλληνες ψώνιζαν από τα «κινέζικα». Ρούχα και παπούτσια φτιαγμένα από πετρέλαιο και πλαστικό: εδώ δεν βρίσκεις είδη από βαμβάκι, δέρμα ή μαλλί.
Πολλοί ψώνιζαν από τη λαϊκή αγορά αργά το μεσημέρι, όταν οι τιμές πέφτουν και τα ευπαθή φρούτα και λαχανικά έχουν ταλαιπωρηθεί.
Στα σούπερ μάρκετ προτιμούσαν τις προσφορές, χωρίς να ρωτάνε πολλά για την προέλευση των προσφερόμενων ειδών.
Από προχθές μπορούμε να ψωνίζουμε από τα ράφια με την ένδειξη «Προϊόντα περασμένης διαθεσιμότητας» -και ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την απομάκρυνση από το νεκροτομείο.

Όταν δεν μπορούμε να ζήσουμε, δεν έχουμε την πολυτέλεια να ρωτάμε για την ποιότητα. Με την απόφασή της να νομιμοποιήσει την πώληση των ληγμένων, η κυβέρνηση δείχνει το πόσο σέβεται το αγαθό που λέγεται δημόσια υγεία, δείχνει το πόσο περιφρονεί το λαό που τον αναγκάζει να αγοράζει προϊόντα που βρίσκονται μια ανάσα από τη χωματερή.

Κάποτε οι διαχωριστικές γραμμές για τον καταναλωτή ήταν ανάμεσα στα κατεψυγμένα και τα φρέσκα, ανάμεσα στα εισαγόμενα και τα εγχώρια, ανάμεσα στο συνοικιακό μπακάλικο και το μεγάλο σούπερ μάρκετ, ανάμεσα στα χύμα και τα συσκευασμένα, ανάμεσα στα βιολογικά-μαϊμού και τα πιστοποιημένα, ανάμεσα στα βιολογικά και τα συνηθισμένα. Τώρα εισάγεται επισήμως –γιατί στην πραγματικότητα πάντα υπήρχε- μια άλλη διάκριση: τρόφιμα που δεν έχουν αλλοιωθεί και τρόφιμα που τα αγοράζουμε με δική μας ευθύνη, σαν τα τσιγάρα που η συσκευασία τους μας προειδοποιεί ότι το κάπνισμα προκαλεί θάνατο.

Παλιά μας τέχνη. Στα χρόνια της δικτατορίας η Ελένη Β., μια νέα γυναίκα που ο άντρας της ήταν εξόριστος, μάζευε από τα σκουπίδια άδειες κονσέρβες από συμπυκνωμένο ζαχαρούχο γάλα, τις ξέπλενε εξωτερικά, έριχνε μέσα λίγο καυτό νερό κι έτσι εξασφάλιζε το γάλα των δύο παιδιών της. Σήμερα, σε καθεστώς οικονομικής χούντας, οι στρατιές των εξαθλιωμένων δεν χρειάζεται να ψάχνουν στους κάδους: τα σκουπίδια ταξινομούνται και φέρουν κωδικό.

Ληγμένες αντοχές, ληγμένες ελπίδες; Η φτώχεια συνηθίζεται, όχι όμως και η ταπείνωση. Τόνοι από σάπιες ντομάτες, κλούβια αυγά και τζούφια καρύδια θα πέσουν στα κεφάλια των τυράννων, οι οποίοι θ’ αποδειχτούν πιο "ευαλλοίωτοι" απ’ ό,τι νομίζουμε.

Της Μαριάννας Τζιαντζή