- «Μην κάνεις έτσι παιδάκι μου, τα λεφτά θα μας πάρουν, τις ψυχές μας δεν θα τις πάρουν».
Μ’ αυτή τη φράση προσπάθησε η πεθερά μου να με συνεφέρει τη μέρα που η κυβέρνηση ανακοίνωσε τα νέα μέτρα και εγώ αντέδρασα, όπως κάθε φυσιολογικός άνθρωπος: με οργή, φωνές και τα σχετικά μπινελίκια. Γιατί, άραγε, αυτή η διαφορά στη στάση απέναντι σε μια κυβέρνηση που διατείνεται ότι θέλει να σώσει τη χώρα, υπόσχεται ότι δεν θα υπάρξει άλλο μπαράζ επιθέσεων στο εισόδημα μας και συνεχώς διαψεύδεται;
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι στη μία πλευρά έχουμε μια γυναίκα μεγάλης ηλικίας που έχει συμφιλιωθεί με τη μοίρα της και δεν διανοείται να αντισταθεί και στην άλλη έναν πολίτη που καλείται να πληρώσει, για ακόμη μια φορά, την αβελτηρία των ιθυνόντων και δεν μπορεί να δεχτεί αδιαμαρτύρητα την αφαίμαξη. Η εξήγηση βρίσκεται τόσο στη διαφορά των παραστάσεων, όσο και στην πρόβλεψη για τη μελλοντική προοπτική.
Ο ηλικιωμένος άνθρωπος, ο οποίος έχει περάσει φτώχεια, πείνα, κατοχή και εμφύλιο, πιστεύει ότι αυτό που ζούμε σήμερα ως χώρα είναι αμελητέο μπροστά στις τραγωδίες που ο ίδιος βίωσε και από τις οποίες βγήκε πιο δυνατός. Και βγήκε πιο δυνατός, γιατί κρατούσε ακέραιη την ελπίδα ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες. Και, πράγματι, ήρθαν γι αυτόν και για την πατρίδα καλύτερες μέρες. Η ελπίδα και η αισιοδοξία είναι το «κλειδί».
Τότε ήταν αισιόδοξοι μέσα στην απελπισία τους γιατί ήλπιζαν. [«Έλπιζες από απελπισία» έγραφε ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης ]. Σήμερα έχουν φροντίσει να μας στερήσουν την ελπίδα και μας μπουκώνουν ενοχές. Όντως τις ψυχές μας δεν θα τις πάρουν, ωστόσο κάνουν ό,τι μπορούν για να τις στεγνώσουν.
Τότε, οι κάτοικοι αυτής της χώρας μπορούσαν να περιμένουν ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν γιατί είχαν φτάσει στον πάτο. Πιο κάτω δεν υπήρχε. Σήμερα σε σπρώχνουν στον πάτο και, ταυτοχρόνως, επιχειρούν να σε πείσουν ότι είναι για το καλό σου.
Τότε, είχαν από κάπου να πιαστούν. Σήμερα ψάχνεις και δεν βρίσκεις «χειρολαβές».
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι στη μία πλευρά έχουμε μια γυναίκα μεγάλης ηλικίας που έχει συμφιλιωθεί με τη μοίρα της και δεν διανοείται να αντισταθεί και στην άλλη έναν πολίτη που καλείται να πληρώσει, για ακόμη μια φορά, την αβελτηρία των ιθυνόντων και δεν μπορεί να δεχτεί αδιαμαρτύρητα την αφαίμαξη. Η εξήγηση βρίσκεται τόσο στη διαφορά των παραστάσεων, όσο και στην πρόβλεψη για τη μελλοντική προοπτική.
Ο ηλικιωμένος άνθρωπος, ο οποίος έχει περάσει φτώχεια, πείνα, κατοχή και εμφύλιο, πιστεύει ότι αυτό που ζούμε σήμερα ως χώρα είναι αμελητέο μπροστά στις τραγωδίες που ο ίδιος βίωσε και από τις οποίες βγήκε πιο δυνατός. Και βγήκε πιο δυνατός, γιατί κρατούσε ακέραιη την ελπίδα ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες. Και, πράγματι, ήρθαν γι αυτόν και για την πατρίδα καλύτερες μέρες. Η ελπίδα και η αισιοδοξία είναι το «κλειδί».
Τότε ήταν αισιόδοξοι μέσα στην απελπισία τους γιατί ήλπιζαν. [«Έλπιζες από απελπισία» έγραφε ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης ]. Σήμερα έχουν φροντίσει να μας στερήσουν την ελπίδα και μας μπουκώνουν ενοχές. Όντως τις ψυχές μας δεν θα τις πάρουν, ωστόσο κάνουν ό,τι μπορούν για να τις στεγνώσουν.
Τότε, οι κάτοικοι αυτής της χώρας μπορούσαν να περιμένουν ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν γιατί είχαν φτάσει στον πάτο. Πιο κάτω δεν υπήρχε. Σήμερα σε σπρώχνουν στον πάτο και, ταυτοχρόνως, επιχειρούν να σε πείσουν ότι είναι για το καλό σου.
Τότε, είχαν από κάπου να πιαστούν. Σήμερα ψάχνεις και δεν βρίσκεις «χειρολαβές».
Τότε τους αρκούσε που ζούσαν, που είχαν φαΐ στο τσουκάλι τους και ένα κρεβάτι να κοιμηθούν.
Σήμερα, αυτά δεν μας αρκούν. Και δεν μας αρκούν γιατί δεν μπορούμε να διαγράψουμε με μια κίνηση όλη την πρόοδο, τα επιτεύγματα και τις κατακτήσεις των τελευταίων πενήντα ετών.
Μας λένε ότι τούτη η χώρα έζησε πάνω από τις δυνατότητες της και τώρα πρέπει να επιστρέψει σε πιο λιτές μορφές βίου.
Μας λένε ότι ο καταναλωτισμός μας ήταν παρασιτικός και οφείλουμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.
Μας λένε ότι πρέπει να αυτοτιμωρηθούμε γιατί μόνο έτσι θα υπάρξει εξυγίανση.
Δεν μας λένε, όμως, γιατί δεν αποδόθηκαν ευθύνες σ’ όλους εκείνους που καλλιέργησαν ψευδαισθήσεις, σπατάλησαν ευκαιρίες, έχτισαν σε σαθρά θεμέλια, υποσχέθηκαν λαγούς με πετραχήλια, επέτρεψαν να γιγαντωθεί η διαφθορά, επιβράβευσαν τους μέτριους.
Μας λένε ότι τούτη η χώρα έζησε πάνω από τις δυνατότητες της και τώρα πρέπει να επιστρέψει σε πιο λιτές μορφές βίου.
Μας λένε ότι ο καταναλωτισμός μας ήταν παρασιτικός και οφείλουμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.
Μας λένε ότι πρέπει να αυτοτιμωρηθούμε γιατί μόνο έτσι θα υπάρξει εξυγίανση.
Δεν μας λένε, όμως, γιατί δεν αποδόθηκαν ευθύνες σ’ όλους εκείνους που καλλιέργησαν ψευδαισθήσεις, σπατάλησαν ευκαιρίες, έχτισαν σε σαθρά θεμέλια, υποσχέθηκαν λαγούς με πετραχήλια, επέτρεψαν να γιγαντωθεί η διαφθορά, επιβράβευσαν τους μέτριους.
Κάθαρση χωρίς τιμωρία δεν νοείται. Και χωρίς τιμωρία η τραυματισμένη σχέση ανάμεσα στην πολιτική και τους πολίτες δεν πρόκειται να θεραπευτεί.
Του Τασου Παππά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου