Το κίνημα της πατάτας

Το ξεκαθαρίζω από την αρχή. Ο τίτλος δεν είναι ειρωνικός. Αν οι πατατοπαραγωγοί με την κίνησή τους επιδιώκουν να διαμαρτυρηθούν για τη χαμηλή τιμή του προϊόντος τους, μπράβο τους! Είναι μια από τις σπάνιες φορές που επιλέγεται ένας δημιουργικός και κοινωνικά ωφέλιμος τρόπος διαμαρτυρίας. Μεγάλη δημοσιότητα, δημιουργική ενημέρωση των καταναλωτών για το πρόβλημά τους, μέσω γενναιόδωρων  προσφορών και εξασφάλιση κοινωνικής συμπαράστασης. Κινητοποίηση «για σεμινάριο», που λένε και οι αθλητικοί σχολιαστές.

Ούτε εκδικητικά κλεισίματα δρόμων, ούτε καταλήψεις, ούτε αναποδογυρισμένα τελάρα σε νομαρχίες.

Αν όμως η κινητοποίηση των πατατοπαραγωγών και άλλων συναδέλφων τους – ελαιοπαραγωγών, παραγωγών οσπρίων κ.ά. – φιλοδοξεί να εγκαινιάσει έναν νέο τρόπο διανομής και πώλησης των αγροτικών προϊόντων, φοβάμαι ότι σύντομα θα οδηγηθούμε, και αυτοί και εμείς που τους συμπαθούμε, σε μια μεγάλη απογοήτευση.

Η «κατάργηση των μεσαζόντων», παρά τη συνθηματολογική γοητεία που ασκεί, δεν είναι τίποτε παραπάνω από μια λαϊκίστικη αυταπάτη που είχαμε την ευκαιρία να την ξαναζήσουμε την εποχή των λεκτικών τσαμπουκάδων του πρώιμου ΠΑΣΟΚ.

Ποιοι είναι οι «μεσάζοντες» σε μια κοινωνία  που θα πρέπει να εκλείψουν; Πρακτικά, όλο το εμπόριο. Η αλυσίδα δηλαδή που ενώνει τον παραγωγό με τον καταναλωτή. Είναι μια αλυσίδα άχρηστων παράσιτων που παράγει μόνο κόστος χωρίς ωφέλεια; Όχι βέβαια. Αυτό έχει λυθεί στο πέρασμα των αιώνων μέσω της ανάπτυξης του καταμερισμού της εργασίας. Το εμπόριο συγκεντρώνει, επιλέγει, συσκευάζει, συντηρεί, μεταφέρει, προβάλλει, ενημερώνει, απασχολεί κόσμο, μηχανές, μεταφορικά μέσα, πληρώνει φόρους και προσθέτει αξία στο προϊόν, μέχρι να φτάσει στη γειτονιά του καταναλωτή. Είναι χρήσιμο και αναγκαίο στη σύγχρονη κοινωνία, δεν είναι παρασιτισμός. Θα μου πείτε, ναι, αλλά πολλοί έμποροι είναι αισχροκερδείς, φτιάχνουν καρτέλ, κάνουν κομπίνες, κλέβουν, εκβιάζουν κ.λπ. κ.λπ. Μαζί σας! Αυτό λοιπόν είναι το πρόβλημα. Αυτό να διορθώσουμε. Άνοιγμα των αγορών, των μεταφορών, έλεγχοι.

Από την άλλη και οι αγρότες είναι καιρός να δουν και το μερίδιο της δικής τους ευθύνης. Κόστη και ποιότητες που να στέκουν στον διεθνή ανταγωνισμό, αφού τα εισαγόμενα θα είναι πάντα μπροστά τους. Νέες υγιείς μορφές συνεταιριστικής οργάνωσης, σε αντίθεση με τα αναποτελεσματικά διαφθορεία προηγούμενων δεκαετιών. Μόνο με τέτοια οργάνωση θα μπορέσουν να διαπραγματεύονται επιτυχώς με τα μεγάλα κυκλώματα διανομής ή ακόμη και να δημιουργήσουν δικά τους σε παράλληλη ανταγωνιστική λειτουργία.


Του Θανάση Σκόκου