Το άλλοθι του Παπακωνσταντίνου

Τα λάθη του Γιώργου Παπακωνσταντίνου θα αναγνωριστούν με την απομάκρυνση του εκ του ταμείου. Η λογική και οι διαρροές τον οδηγούν έξω από το υπουργείο Οικονομικών, δίνοντας προβάδισμα διαδοχής στον Λουκά Παπαδήμο. Το καλό σενάριο, για τον Παπακωνσταντίνου, προβλέπει τη μετάθεση του σε άλλο υπουργείο. Το κακό σενάριο τον στέλνει σπίτι του, όπου, μεταξύ μας, θα περάσει και καλύτερα, αν και δεν αποκλείεται να περνάει τα απογεύματα παίζοντας τάβλι με τον Αλογοσκούφη. Μικρή σημασία έχουν όλα αυτά, ίσως ακόμα και για τον ίδιο. Άλλωστε και η ιστορία όταν ασχολείται με τις οικονομικές τραγωδίες, αποκαλύπτει το όνομα του υπουργού Οικονομικών μόνο στους απαιτητικούς. Στη συλλογική μνήμη εντυπώνεται μόνο το όνομα του πρωθυπουργού.


Για τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου μπορείς να ανοίξεις μία βεντάλια με κατηγορίες. Ξεκινάς από εκείνη που τον εγκαλεί για λάθος αντιλήψεις και φτάνεις στον χαρακτηρισμό του «εκπροσώπου της τρόικας». Είτε τις αποδέχεσαι, είτε τις απορρίπτεις, τα στοιχεία περιέχουν μία απλή αλήθεια: ο ως υπουργός Οικονομικών δεν κατάφερε να φέρει τα μεγέθη κοντά στα επίπεδα που θα άνοιγαν έστω μία μικρή χαραμάδα αισιοδοξίας. Απέτυχε στις δαπάνες, δεν έφερε τα έσοδα που απαιτούν οι περιστάσεις. Και το κυριότερο: δεν εισήγαγε καινοτομίες, δεν ανέλαβε πρωτοβουλίες στο ύψος της συγκυρίας. Εδώ ο ίδιος μπορεί να πάρει απλώς δηλώσεις του πρωθυπουργού και να τις συνυπογράψει, επαναλαμβάνοντας τα του μονόδρομου που χαράσσεται από τις απαιτήσεις των δανειστών.


Κατά βάθος δεν αδικεί την αλήθεια. Και στο τέλος δεν ξέρεις αν η αποτυχία αποδίδεται πρωτίστως στην ανεπάρκεια των μηχανισμών και δευτερευόντως στις επιλογές του ανδρός. Πιθανότατα ισχύουν και τα δύο. Ακόμα και αν μπεις στο υπουργείο Οικονομικών ωθούμενος από τον άνεμο και τη διάθεση μίας θεαματικής αλλαγής, στο τέλος θα προσκρούσεις θεαματικά πάνω στον τοίχο μηχανισμών με αγκυλώσεις και διεφθαρμένους αρμούς. Πετυχημένος υπουργός στην Ελλάδα θα είναι εκείνος που θα περιορίσει τη φοροδιαφυγή και θα θέσει τις δαπάνες σε ένα ορθολογικό πλαίσιο. Τέτοιος υπουργός δεν έχει υπηρετήσει ακόμα στο υπουργείο Οικονομικών. Ο Παπακωνσταντίνου θα μπορούσε να διεκδικήσει τη θέση αν έκλεινε φοροφυγάδες στη φυλακή, «έτρεχε» από την αρχή το σημερινό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και έκανε πιο σκληρή διαπραγμάτευση με την τρόικα. Όμως προτίμησε να αποδεχθεί το μοιραίο, υπέκυψε στο αναπόφευκτο. Αλλά έχει και ένα καλό, ως ατράνταχτο άλλοθι. Αρκεί να υψώσει το δείκτη του χεριού και να δείξει προς τα πάνω.

Του Κώστα Γιαννακίδη