του Μιχάλη Τρίκκα
από την ΑΥΓΗ
Η χώρα διασύρεται διεθνώς, η αγορά ασφυκτιά, οι τουρίστες αναχωρούν απογοητευμένοι...
Δεν είναι μόνο ορισμένα ελληνικά ΜΜΕ που εκφράζουν με κάθε τρόπο την απέχθειά τους για κάθε είδους απεργία και διαδήλωση.
Πέρα από προφανή επιχειρηματικά συμφέροντα τα οποία πρέπει να προστατευτούν, υπάρχει και μια γενικευμένη εχθρότητα των μεγάλων διεθνών ΜΜΕ.
Εχθρότητα που συχνά αντανακλά μια βαθύτατα αντιδημοκρατική αντίληψη, περιφρόνηση για τους εργαζομένους και κάποιες φορές μια νοσταλγική διάθεση για τα χρόνια που οι "παρακατιανοί" γνώριζαν τη θέση τους.
Οι πρόσφατες ανταποκρίσεις των "Νιου Γιορκ Τάιμς" από τη Γαλλία είναι ενδεικτικές. Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Ρότζερ Κοέν έγινε μάρτυρας των συνεχιζόμενων κινητοποιήσεων ενάντια στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση του Σαρκοζί και πραγματικά έφριξε:
"Καλωσήλθατε στη Γαλλία! Καθώς το τρένο βγαίνει από το τούνελ που συνδέει τη Βρετανία με την ευρωπαϊκή ήπειρο, ακούγεται η ανακοίνωση. 'Εξαιτίας της γενικής απεργίας, θα υπάρξουν προβλήματα σε ορισμένα δρομολόγια'".
Τελικά φτάνει κανονικά στο ξενοδοχείο του, όμως η διάθεσή του έχει πια καταστραφεί για τα καλά. Πρέπει να ξεσπάσει.
"Οι Γάλλοι ζουν σήμερα 15 χρόνια περισσότερο απ' ό,τι το 1950. Υπάρχουν σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία στην οποία οι Κινέζοι ούτε που γνωρίζουν την ιδέα της σύνταξης. Είναι μια αυτονόητη μεταρρύθμιση. Σοβαρέψου επιτέλους, Γαλλία!".
Σε άλλο του κείμενο με τον τίτλο "η πολιτική του λουστραρίσματος", ο Αμερικανός αναλυτής εξηγεί διεξοδικά γιατί η Γαλλία των κοινωνικών δικαιωμάτων και των απεργιακών κινητοποιήσεων δεν έχει θέση στον σημερινό κόσμο.
"Υπάρχουν πια δύο ειδών κοινωνίες", γράφει. "Εκείνες όπου μπορείς να βρεις κάποιον να σου γυαλίσει τα παπούτσια και εκείνες όπου η απλή αυτή απόλαυση έχει οριστικά χαθεί. Ψάξε το Παρίσι απ' άκρη σ' άκρη για να σου λουστράρουν τα παπούτσια. Θα ψάξεις μάταια. Υπάρχει κάτι στην ιδέα του να έχεις κάποιον να σκύβει στα πόδια ενός πελάτη για να του γυαλίσει τα παπούτσια που ενοχλεί το γαλλικό πνεύμα ισότητας. Ολα αυτά δεν έχουν σχέση με το 1789. Σε κάθε τετράγωνο του Σικάγο ή του Μανχάταν θα βρεις πολλούς λούστρους", σημειώνει.
Υπάρχει και εδώ μια βαθύτερη εξήγηση: το γυάλισμα των παπουτσιών έχει κάτι το βαθιά αμερικανικό, ταιριάζει απόλυτα με "το επιχειρηματικό πνεύμα, την ευκαιρία να βγάλεις ένα δολάριο, την επιβίωση των ισχυροτέρων".
Ποια κοινωνία επομένως να επιλέξουμε;
Μα εκείνη των λούστρων αφού, σύμφωνα με τους "Νιου Γιορκ Τάιμς",
"αφήνει μεγαλύτερο περιθώριο ελευθερίας στο ανθρώπινο πνεύμα".
Οι κοινωνίες όπου οι λούστροι έχουν εκλείψει είναι γεμάτες κουσούρια που κληροδότησε η γαλλική επανάσταση:
"Έχουν αυξημένη αίσθηση ισότητας και κοινωνικής αλληλεγγύης, υψηλή φορολόγηση, δίχτυ κοινωνικής προστασίας, καθολικό σύστημα υγείας, εκτεταμένες παροχές και υψηλή ανεργία".
Η δε Γαλλία είναι τόσο εκτός κλίματος ώστε να φτάσει στο σημείο να προσπαθεί να καθιερώσει τις 35 ώρες απασχόλησης την εβδομάδα τη στιγμή που, όπως παρατηρεί ο Κοέν,
οι Κινέζοι και οι Ινδοί επιδιώκουν πια να στριμώξουν 35 εργάσιμες ώρες σε ένα 24ωρο.
Είναι ακριβώς το μοντέλο παγκοσμιοποίησης που οραματίζεται ο ίδιος και τα αφεντικά του.
Το αμερικανικό επιχειρηματικό πνεύμα να συντονίζει εργασιακές σχέσεις τύπου Ασίας.
Δεν είναι πια καιρός να τελειώνουμε και με εκείνο το παρωχυμένο 1789;
Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010
Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2010
Οι μύθοι της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης
του Μαρκ Γουάισμπροτ - από The Guardian
Οι διαδηλώσεις που συγκλονίζουν τη Γαλλία τις τελευταίες εβδομάδες υπογραμμίζουν ορισμένες από τις βασικές διαφορές της χώρας με τις ΗΠΑ.
Η σημαντικότερη είναι ότι οι Γάλλοι αποφάσισαν να κατέβουν στους δρόμους κατά εκατομμύρια για να υπερασπιστούν συνταξιοδοτικά δικαιώματα που κατακτήθηκαν με κόπους.
Η λαϊκή οργή είναι σε θετική κατεύθυνση, αντίθετα με τις ΗΠΑ, όπου η κοινή γνώμη κινητοποιείται για να εκλέξει υποψήφιους που θα βάλουν τα δυνατά τους για να αυξήσουν τα δεινά για τη μεσαία και την εργατική τάξη.
Οφείλω να ομολογήσω ότι μου προκάλεσε έκπληξη το 2007 να παρακολουθήσω τον Σαρκοζί να εκλέγεται στην προεδρία έχοντας στηρίξει την προεκλογική εκστρατεία του στην ιδέα ότι η Γαλλία χρειάζεται μια περισσότερο "αποτελεσματική" οικονομία. Μια οικονομία όπως η αμερικανική.
Στην πραγματικότητα δεν θα μπορούσε να έχει διαλέξει χειρότερη περίοδο για να υποστηρίξει κάτι τέτοιο.
Η "φούσκα" της αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ θα έσπαγε σύντομα προκαλώντας όχι μόνο τη δική μας κρίση, αλλά και παρασύροντας το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας στον βούρκο μαζί της. Αρκετά λοιπόν με αυτό το μοντέλο οικονομικού δυναμισμού.
Όμως ο Σαρκοζί είχε σημαντική βοήθεια από τα μεγάλα ΜΜΕ, που εκείνη την περίοδο είχαν μαγευτεί από το αμερικανικό μοντέλο και αναπαρήγαν μια σειρά από μύθους που αποτέλεσαν τη βάση για την καμπάνια του.
Ανάμεσα τους ήταν και η ιδέα ότι τα κοινωνικά δικαιώματα και επιδόματα ήταν κάτι που "δεν χωρούσαν στην παγκόσμια οικονομία" και ότι οι εργοδότες θα προσλάμβαναν περισσότερους ανθρώπους αν μπορούσαν να τους απολύσουν ευκολότερα και αν περικόπτονταν οι φόροι για τους πλούσιους.
Ο Σαρκοζί εγκατέλειψε πρόσφατα μία από τις πιο αντιδημοφιλείς φοροαπαλλαγές του για τους πλουσίους, αλλά ενδέχεται να υπάρξουν και άλλες.
Είχε όμως υποσχεθεί να μην αυξήσει τα όρια συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα. Αυτό προκάλεσε τη μαζική κατακραυγή, που προκάλεσε το σημερινό σχέδιό του να τα αυξήσει από τα 60 στα 62.
Και πάλι τα ΜΜΕ κρίνουν ότι οι Γάλλοι δεν είναι ρεαλιστές και πως θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τους υπολοίπους.
Το επιχείρημα είναι ότι το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, επομένως "όλοι" οφείλουμε να δουλεύουμε περισσότερο.
Ωστόσο η άλλη πλευρά είναι ότι αυξάνονται επίσης η παραγωγικότητα και το ΑΕΠ, επομένως είναι πράγματι δυνατό για τους Γάλλους να περνούν περισσότερα χρόνια στη σύνταξη και να πληρώνουν για κάτι τέτοιο.
H ηλικία συνταξιοδότησης στη Γαλλία καθορίστηκε για τελευταία φορά το 1983. Από τότε το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 45%.
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής είναι πολύ μικρή συγκριτικά. Η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους υποχώρησε από το 1 προς 4,4 σε 1 προς 3,5 το 2010.
Όμως η αύξηση του εθνικού εισοδήματος ήταν απείρως μεγαλύτερη για να υπερκαλύψει τις δημογραφικές αλλαγές.
Η κατάσταση αυτή δείχνει ότι θα συνεχιστεί. Η αύξηση του εθνικού εισοδήματος μέσα στα επόμενα 30 με 40 χρόνια θα είναι υπεραρκετή για να πληρώνει τις συντάξεις επιτρέποντας παράλληλα στις μελλοντικές γενιές να απολαμβάνουν υψηλότερο επίπεδο ζωής από το σημερινό. Είναι απλώς μια κοινωνική επιλογή πόσοι άνθρωποι θέλουν να ζουν ως συνταξιούχοι και πόσοι θέλουν να πληρώνουν γι' αυτό.
Αν οι Γάλλοι θέλουν να κρατήσουν την ηλικία συνταξιοδότησης στα σημερινά επίπεδα, υπάρχουν πολλοί τρόποι να χρηματοδοτήσουν τις μελλοντικές συντάξεις χωρίς αναγκαστικά να αυξήσουν τα όρια.
Ένας από αυτούς -που υποστηρίζεται από τη γαλλική αριστερά- θα ήταν η επιβολή ενός φόρου στις συναλλαγές κεφαλαίου.
Ένας τέτοιος "φόρος κερδοσκοπίας" θα μπορούσε να συγκεντρώσει δισεκατομμύρια δολάρια εισοδήματος αποθαρρύνοντας ταυτόχρονα τις κερδοσκοπικές συναλλαγές τίτλων και παραγώγων.
Είναι επομένως απολύτως λογικό να περιμένει κανείς ότι, όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να περνούν μεγαλύτερο μέρος από τη ζωή τους στη σύνταξη.
Και αυτό περιμένουν και οι περισσότεροι Γάλλοι πολίτες. Μπορεί να μην γνωρίζουν την αριθμητική, αλλά αντιλαμβάνονται διαισθητικά ότι, καθώς η χώρα τους γίνεται πλουσιότερη χρόνο με τον χρόνο, αυτοί δεν θα έπρεπε να ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους δουλεύοντας.
Η αύξηση των ορίων ηλικίας είναι μια εξαιρετικά αντιδραστική περικοπή που θα πλήξει ιδιαίτερα τους εργαζομένους. Οι φτωχότεροι εργαζόμενοι έχουν χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής και θα χάσουν μεγαλύτερο κομμάτι από τα χρόνια της σύνταξής τους. Όσοι αναγκάζονται να αποσυρθούν πρόωρα εξαιτίας ανεργίας ή άλλων δυσκολιών θα χάσουν μεγάλο μέρος της αποζημίωσής τους. Και φυσικά οι περικοπές δεν θα επηρεάσουν τους πλουσιότερους, οι οποίοι δεν βασίζονται στο συνταξιοδοτικό σύστημα για το εισόδημά τους.
Η Γαλλία έχει χαμηλότερο επίπεδο ανισοτήτων από τις περισσότερες χώρες του ΟΑΣΕ και είναι μία από τις κορυφαίες 5 στις οποίες οι ανισότητες μειώθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του '80 έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000.
Η χώρα μέχρι τώρα αντιστάθηκε σε κάποιες από τις οπισθοδρομικές αλλαγές που γνώρισαν πολλές πλούσιες χώρες με χαμηλόμισθους κατοίκους.
Οι ευρωπαϊκές αρχές (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) επιταχύνουν σήμερα τις αντιδραστικές αυτές αλλαγές στις πιο αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης (Ελλάδα, Ισπανία, Ιρλανδία). Οι θεσμοί αυτοί και πολλοί πολιτικοί επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν τα σημερινά οικονομικά προβλήματα της Ευρώπης ως πρόσχημα για να επιβάλουν συντηρητικές μεταρρυθμίσεις.
Οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι το 70% της κοινής γνώμης υποστηρίζει τις απεργίες παρά τις δυσκολίες που προκαλούν οι ελλείψεις καυσίμων και τα προβλήματα στις συγκοινωνίες. Οι Γάλλοι έχουν ήδη απαυδήσει από τη δεξιά κυβέρνησή τους και οι διαδηλώσεις οφείλονται εν μέρει στο γεγονός αυτό.
Η Γαλλία έχει ισχυρότερη αριστερά από πολλές άλλες χώρες, μια αριστερά που έχει την ικανότητα και τη θέληση να οργανώνει μαζικές διαδηλώσεις, απεργίες και πανεκπαιδευτικές κινητοποιήσεις. Αγωνίζονται για το μέλλον της Ευρώπης και αποτελούν ένα καλό παράδειγμα για όλους τους άλλους
Οι διαδηλώσεις που συγκλονίζουν τη Γαλλία τις τελευταίες εβδομάδες υπογραμμίζουν ορισμένες από τις βασικές διαφορές της χώρας με τις ΗΠΑ.
Η σημαντικότερη είναι ότι οι Γάλλοι αποφάσισαν να κατέβουν στους δρόμους κατά εκατομμύρια για να υπερασπιστούν συνταξιοδοτικά δικαιώματα που κατακτήθηκαν με κόπους.
Η λαϊκή οργή είναι σε θετική κατεύθυνση, αντίθετα με τις ΗΠΑ, όπου η κοινή γνώμη κινητοποιείται για να εκλέξει υποψήφιους που θα βάλουν τα δυνατά τους για να αυξήσουν τα δεινά για τη μεσαία και την εργατική τάξη.
Οφείλω να ομολογήσω ότι μου προκάλεσε έκπληξη το 2007 να παρακολουθήσω τον Σαρκοζί να εκλέγεται στην προεδρία έχοντας στηρίξει την προεκλογική εκστρατεία του στην ιδέα ότι η Γαλλία χρειάζεται μια περισσότερο "αποτελεσματική" οικονομία. Μια οικονομία όπως η αμερικανική.
Στην πραγματικότητα δεν θα μπορούσε να έχει διαλέξει χειρότερη περίοδο για να υποστηρίξει κάτι τέτοιο.
Η "φούσκα" της αγοράς ακινήτων στις ΗΠΑ θα έσπαγε σύντομα προκαλώντας όχι μόνο τη δική μας κρίση, αλλά και παρασύροντας το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας στον βούρκο μαζί της. Αρκετά λοιπόν με αυτό το μοντέλο οικονομικού δυναμισμού.
Όμως ο Σαρκοζί είχε σημαντική βοήθεια από τα μεγάλα ΜΜΕ, που εκείνη την περίοδο είχαν μαγευτεί από το αμερικανικό μοντέλο και αναπαρήγαν μια σειρά από μύθους που αποτέλεσαν τη βάση για την καμπάνια του.
Ανάμεσα τους ήταν και η ιδέα ότι τα κοινωνικά δικαιώματα και επιδόματα ήταν κάτι που "δεν χωρούσαν στην παγκόσμια οικονομία" και ότι οι εργοδότες θα προσλάμβαναν περισσότερους ανθρώπους αν μπορούσαν να τους απολύσουν ευκολότερα και αν περικόπτονταν οι φόροι για τους πλούσιους.
Ο Σαρκοζί εγκατέλειψε πρόσφατα μία από τις πιο αντιδημοφιλείς φοροαπαλλαγές του για τους πλουσίους, αλλά ενδέχεται να υπάρξουν και άλλες.
Είχε όμως υποσχεθεί να μην αυξήσει τα όρια συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα. Αυτό προκάλεσε τη μαζική κατακραυγή, που προκάλεσε το σημερινό σχέδιό του να τα αυξήσει από τα 60 στα 62.
Και πάλι τα ΜΜΕ κρίνουν ότι οι Γάλλοι δεν είναι ρεαλιστές και πως θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν με τους υπολοίπους.
Το επιχείρημα είναι ότι το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, επομένως "όλοι" οφείλουμε να δουλεύουμε περισσότερο.
Ωστόσο η άλλη πλευρά είναι ότι αυξάνονται επίσης η παραγωγικότητα και το ΑΕΠ, επομένως είναι πράγματι δυνατό για τους Γάλλους να περνούν περισσότερα χρόνια στη σύνταξη και να πληρώνουν για κάτι τέτοιο.
H ηλικία συνταξιοδότησης στη Γαλλία καθορίστηκε για τελευταία φορά το 1983. Από τότε το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 45%.
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής είναι πολύ μικρή συγκριτικά. Η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους υποχώρησε από το 1 προς 4,4 σε 1 προς 3,5 το 2010.
Όμως η αύξηση του εθνικού εισοδήματος ήταν απείρως μεγαλύτερη για να υπερκαλύψει τις δημογραφικές αλλαγές.
Η κατάσταση αυτή δείχνει ότι θα συνεχιστεί. Η αύξηση του εθνικού εισοδήματος μέσα στα επόμενα 30 με 40 χρόνια θα είναι υπεραρκετή για να πληρώνει τις συντάξεις επιτρέποντας παράλληλα στις μελλοντικές γενιές να απολαμβάνουν υψηλότερο επίπεδο ζωής από το σημερινό. Είναι απλώς μια κοινωνική επιλογή πόσοι άνθρωποι θέλουν να ζουν ως συνταξιούχοι και πόσοι θέλουν να πληρώνουν γι' αυτό.
Αν οι Γάλλοι θέλουν να κρατήσουν την ηλικία συνταξιοδότησης στα σημερινά επίπεδα, υπάρχουν πολλοί τρόποι να χρηματοδοτήσουν τις μελλοντικές συντάξεις χωρίς αναγκαστικά να αυξήσουν τα όρια.
Ένας από αυτούς -που υποστηρίζεται από τη γαλλική αριστερά- θα ήταν η επιβολή ενός φόρου στις συναλλαγές κεφαλαίου.
Ένας τέτοιος "φόρος κερδοσκοπίας" θα μπορούσε να συγκεντρώσει δισεκατομμύρια δολάρια εισοδήματος αποθαρρύνοντας ταυτόχρονα τις κερδοσκοπικές συναλλαγές τίτλων και παραγώγων.
Είναι επομένως απολύτως λογικό να περιμένει κανείς ότι, όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να περνούν μεγαλύτερο μέρος από τη ζωή τους στη σύνταξη.
Και αυτό περιμένουν και οι περισσότεροι Γάλλοι πολίτες. Μπορεί να μην γνωρίζουν την αριθμητική, αλλά αντιλαμβάνονται διαισθητικά ότι, καθώς η χώρα τους γίνεται πλουσιότερη χρόνο με τον χρόνο, αυτοί δεν θα έπρεπε να ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους δουλεύοντας.
Η αύξηση των ορίων ηλικίας είναι μια εξαιρετικά αντιδραστική περικοπή που θα πλήξει ιδιαίτερα τους εργαζομένους. Οι φτωχότεροι εργαζόμενοι έχουν χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής και θα χάσουν μεγαλύτερο κομμάτι από τα χρόνια της σύνταξής τους. Όσοι αναγκάζονται να αποσυρθούν πρόωρα εξαιτίας ανεργίας ή άλλων δυσκολιών θα χάσουν μεγάλο μέρος της αποζημίωσής τους. Και φυσικά οι περικοπές δεν θα επηρεάσουν τους πλουσιότερους, οι οποίοι δεν βασίζονται στο συνταξιοδοτικό σύστημα για το εισόδημά τους.
Η Γαλλία έχει χαμηλότερο επίπεδο ανισοτήτων από τις περισσότερες χώρες του ΟΑΣΕ και είναι μία από τις κορυφαίες 5 στις οποίες οι ανισότητες μειώθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του '80 έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000.
Η χώρα μέχρι τώρα αντιστάθηκε σε κάποιες από τις οπισθοδρομικές αλλαγές που γνώρισαν πολλές πλούσιες χώρες με χαμηλόμισθους κατοίκους.
Οι ευρωπαϊκές αρχές (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) επιταχύνουν σήμερα τις αντιδραστικές αυτές αλλαγές στις πιο αδύναμες χώρες της Ευρωζώνης (Ελλάδα, Ισπανία, Ιρλανδία). Οι θεσμοί αυτοί και πολλοί πολιτικοί επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν τα σημερινά οικονομικά προβλήματα της Ευρώπης ως πρόσχημα για να επιβάλουν συντηρητικές μεταρρυθμίσεις.
Οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι το 70% της κοινής γνώμης υποστηρίζει τις απεργίες παρά τις δυσκολίες που προκαλούν οι ελλείψεις καυσίμων και τα προβλήματα στις συγκοινωνίες. Οι Γάλλοι έχουν ήδη απαυδήσει από τη δεξιά κυβέρνησή τους και οι διαδηλώσεις οφείλονται εν μέρει στο γεγονός αυτό.
Η Γαλλία έχει ισχυρότερη αριστερά από πολλές άλλες χώρες, μια αριστερά που έχει την ικανότητα και τη θέληση να οργανώνει μαζικές διαδηλώσεις, απεργίες και πανεκπαιδευτικές κινητοποιήσεις. Αγωνίζονται για το μέλλον της Ευρώπης και αποτελούν ένα καλό παράδειγμα για όλους τους άλλους
Ανέκδοτο - Διαγωνισμός διασταυρώσεων
Μια φορά στην Αμερική έγινε ο μεγάλος διαγωνισμός διασταυρώσεων διαφορετικών ειδών.
Στον τελικό φτάνουν ένας Αμερικάνος και ένας Έλληνας.
- Τί έχεις διασταυρώσει εσύ; ρωτούν τον Αμερικάνο.
- Έχω διασταυρώσει μέλισσα με αγελάδα, λέει.
- Μέλισσα με αγελάδα; Και τι βγήκε;
- Βγήκε μια αγελάδα, αλλά μόλις την αρμέγεις βγάζει μέλι.
- Πω πω!! Καταπληκτικό. Σίγουρα θα πάρεις το πρώτο βραβείο, του λένε.
- Εσύ; Ρωτάνε τον Έλληνα τι έχεις διασταυρώσει;
- Εγώ λέει, διασταύρωσα μία γαρυφαλλιά με μια φασολιά.
- Γαριφαλιά με φασολιά; Και τι βγήκε;
- Βγήκε μια υπέροχη φασολιά με κάτι υπέροχα φασόλια τα οποία τα παίρνεις φτιάχνεις μια φασολάδα την τρως και μετά κλάνεις ..και μυρίζει γαρύφαλλο.
Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2010
Μήπως συμφέρει το ΔΝΤ να μην αποπληρωθεί ποτέ το ελληνικό χρέος;
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας το κόστος της αποπληρωμής των επιτοκίων των δανείων που είχε λάβει μία ομάδα 109 δανειοληπτριών κρατών μεταξύ του 1980 και του 1986, έφτανε τα 326 δις δολάρια όταν το αρχικό χρέος ήταν της τάξης των 430 δις δολαρίων. Προσθέτοντας το κεφάλαιο που απέμενε να αποπληρωθεί, ύψους 322 δις δολαρίων, το συνολικό ποσό τόκων και κεφαλαίου ανέρχονταν στα 658 δις Παρά τις τεράστιες προσπάθειες των δανειοληπτριών κρατών να πληρώσουν τα χρέη τους, στο τέλος του 1986 κατέληξαν να χρωστούν στους δανειστές τους 882 δις δολάρια, δηλαδή περισσότερο από το διπλάσιο του κεφαλαίου που είχαν δανειστεί. Αυτό ήταν αποτέλεσμα του φαινομένου της ʽπυραμίδας χρέουςʼ που δημιουργήθηκε από τον ανατοκισμό των δανείων και από την αύξηση του Libor πάνω στο οποίο είχαν εκδοθεί τα δάνεια, εξαιτίας της αλλαγής της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Το φαινόμενο της ʽπυραμίδας χρέουςʼ αποτυπώνεται και στα στατιστικά στοιχεία για το συνολικό χρέος όλων των κρατών χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων το οποίο αυξήθηκε από 1,4 τρις το 1990 σε 2,5 τρις το 2000, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις ο τόκος των δανείων που δεν πληρώθηκε προστέθηκε στο κεφάλαιο με επιπλέον χρέωση η οποία οδήγησε στην εκθετική αύξηση του χρέους.
Λαμβάνοντας υπόψη τις προβλέψεις του ΔΝΤ ότι το ελληνικό χρέος θα αυξηθεί στο 142,7% του ΑΕΠ στο τέλος του 2010 από το 111% του ΑΕΠ το Μάιο του 2010, ενώ μέχρι το 2013 θα έχει ξεπεράσει το 150% του ΑΕΠ (με την προϋπόθεση ότι το euribor πάνω στο οποίο έχουν εκδοθεί τα ελληνικά δάνεια δε θα αυξηθεί γιατί αν συμβεί το αντίθετο κανείς δε μπορεί να γνωρίζει το ύψος στο οποίο μπορεί να φτάσει το χρέος) γεννιούνται βάσιμες υποψίες πως με την έλευση του στην Ελλάδα το ΔΝΤ έφερε μαζί του και το φαινόμενο της ʽπυραμίδας χρέουςʼ.
Μέχρι σήμερα και παρά τις δραματικές προβλέψεις όλοι ποντάρουν στην απλή λογική που λέει πως εφόσον το ΔΝΤ και η ΕΕ έχουν δανείσει τα ʽχρήματαʼ τους στην Ελλάδα τους συμφέρει να κάνουν οτιδήποτε μπορούν για να τη βοηθήσουν να τα αποπληρώσει και έτσι, κατά κάποιο τρόπο, τα συμφέροντα δανειστών και δανειολήπτη έχουν μία κοινή τομή, κάτι που δημιουργεί ένα υποτυπώδες αίσθημα ασφάλεια. Σύμφωνα με πηγές εκτός Ελλάδας, ωστόσο, δεν είναι κατʼ ανάγκη αυτή η αλήθεια. Για παράδειγμα, αν και το ΔΝΤ και οι έμποροι χρέους υπολογίζουν ότι το 80% των δανείων που έχουν δώσει σε χώρες του Τρίτου Κόσμου δεν πρόκειται να αποπληρωθούν ποτέ αυτό τους αφήνει αδιάφορους και συνεχίζουν να τους δανείζουν, αρκεί να παρατείνουν τη νομική δέσμευση αυτών των κρατών και με όπλο αυτήν και το απλήρωτο χρέος να εξασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, την αποπληρωμή των τόκων, τον έλεγχο τους και την απόκτηση των δημόσιων περιουσιακών τους στοιχείων σε τιμή ευκαιρίας.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το μεγάλο κόλπο του ΔΝΤ ολοκληρώνεται με την ʽαναδιάρθρωση του χρέουςʼ του δανειστή ο οποίος όσο πληρώνει τους τόκους του εξασφαλίζει τέσσερα δώρα για τους δανειστές: α) ότι θα αποκομίζουν ένα τεράστιο κέρδος από το ολοένα και μεγαλύτερο ποσό εξυπηρέτησης των τόκων του χρέους, β) ότι θα συνεχίσουν να ελέγχουν το δανειστή και να έχουν πρόσβαση στους πόρους του σε πολύ προνομιακές τιμές, γ) ότι το κράτος δε θα πτωχεύσει και έτσι οι τράπεζες δα θα χρειαστεί να διαγράψουν το χρέος από το ενεργητικό τους και δ) ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να μπορούν να χρησιμοποιούν τα δάνεια ως εγγύηση για την εξασφάλιση περαιτέρω δανεισμού σε έναν φαύλο κύκλο δημιουργίας χρήματος μέσα στο κλασματικό αποθεματικό τραπεζικό σύστημα.
Στην έκθεση του ΔΝΤ που συντάχτηκε σε απάντηση του ελληνικού αιτήματος για ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, αναφέρεται πως ʽυπάρχουν σημαντικά ρίσκα στο πρόγραμμα χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την δυνατότητα της Ελλάδας να ξεπληρώσει το Ταμείοʼ ενώ σε άλλο σημείο της ίδιας έκθεσης προβλέπεται ότι οι τόκοι των δανείων θα φτάσουν στο 17% του ελληνικού ΑΕΠ και στο 46% των συνολικών δημοσίων εσόδων, ξεπερνώντας το 60% των εσόδων από τις ελληνικές εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών. Με άλλα λόγια, προκειμένου να αποπληρωθεί το ΔΝΤ και οι δανειστές μας από την ΕΕ θα χρειάζονται τα μισά ετήσια έσοδα του δημοσίου γεγονός που σημαίνει πως περισσότερο από το 50% των φόρων που θα πληρώνει ο Έλληνας πολίτης (μέσα από τις αυξήσεις σε ΦΠΑ, σε πετρέλαιο, ΔΕΗ, κλπ) αλλά και των χρημάτων που θα αποκομίζονται από τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, θα πηγαίνει στους δανειστές για την αποπληρωμή των τόκων των δανείων των πακέτων ʽστήριξηςʼ.
Από όλα τα παραπάνω διαφαίνεται μία άλλη διάσταση της ελληνικής κρίσης χρέους μέσα από την οποία προκύπτουν και οι απαντήσεις σε όλα τα εφιαλτικά ερωτήματα σχετικά με το πώς θα πληρωθούν τα υπέρογκα ποσά στα επόμενα χρόνια με αποκορύφωμα αυτά του 2014-2015. Και η απάντηση είναι απλή: δε θα πληρωθούν.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, το ΔΝΤ δεν είναι εδώ για να μας βοηθήσει να πληρώσουμε το χρέος μας αλλά για να εξασφαλίσει ότι θα χρωστάμε για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Πάνος Παναγιώτου
χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής
Μαύρο στους Μαυρογιαλλούρους
- Μαύρο σ΄όσους σας στέλνουν σταυρωμένα ψηφοδέλτια ,θεωρώντας σας αγράμματους…
- Μαύρο σ΄όσους τώρα σας τείνουν το χέρι για χειραψία και σας κερνούν στο καφενείο,ενώ πριν αγνοούσαν την ύπαρξη σας..
- Μαύρο σ΄΄όσους δαπανούν πολλά χρήματα στην προεκλογική τους εκστρατεία. Με την εκλογή τους προσδοκούν να τα εισπράξουν διπλά και τρίδιπλα.
- Μαύρο σ΄όσους σας υποδείξουν κάποιοι που μπορεί να...
έχουν προσωπικά οφέλη από την εκλογή του υποδεικνυόμενου…
- Μαύρο σε όσους όταν τους χαιρετάς «Γειά σου Γιάννη» σου απαντούν ..»Κουκιά σπέρνω».Δεν έχουν πειστικές προτάσεις…
- Μαύρο σε όσους θεωρούν την ψήφο σας δεδομένη λες και είσαστε «πρόβατα στο μαντρί»..
- Μαύρο στους επαγγελματίες της πολιτικής .Ο κάθε επαγγελματίας προσδοκά προσωπικό όφελος και σας βλέπει σαν πελάτες του..
- Μαύρο σε όσους κοκορεύονται για τα επιτεύγματά τους. Όσοι ασχολούνται με τα κοινά είναι σεμνοί και υποχρεωμένοι να παράγουν έργο…
- Μαύρο σε όσους δεν έχουνε όραμα
- Μαύρο σε όσους δεν έχουν την διάθεση να παν κόντρα σε κατεστημένες αντιλήψεις
- Μαύρο σε όσους μετά την εκλογή τους θα πορευτούν με γνώμονα την επανεκλογή τους ή την αναρρίχηση τους σε υψηλότερο θώκο
- Μαύρο στους επαγγελματικά αποτυχημένους που αποφάσισαν να ασχοληθούν με την πολιτική
- Μαύρο σ΄όσους τώρα σας τείνουν το χέρι για χειραψία και σας κερνούν στο καφενείο,ενώ πριν αγνοούσαν την ύπαρξη σας..
- Μαύρο σ΄΄όσους δαπανούν πολλά χρήματα στην προεκλογική τους εκστρατεία. Με την εκλογή τους προσδοκούν να τα εισπράξουν διπλά και τρίδιπλα.
- Μαύρο σ΄όσους σας υποδείξουν κάποιοι που μπορεί να...
έχουν προσωπικά οφέλη από την εκλογή του υποδεικνυόμενου…
- Μαύρο σε όσους όταν τους χαιρετάς «Γειά σου Γιάννη» σου απαντούν ..»Κουκιά σπέρνω».Δεν έχουν πειστικές προτάσεις…
- Μαύρο σε όσους θεωρούν την ψήφο σας δεδομένη λες και είσαστε «πρόβατα στο μαντρί»..
- Μαύρο στους επαγγελματίες της πολιτικής .Ο κάθε επαγγελματίας προσδοκά προσωπικό όφελος και σας βλέπει σαν πελάτες του..
- Μαύρο σε όσους κοκορεύονται για τα επιτεύγματά τους. Όσοι ασχολούνται με τα κοινά είναι σεμνοί και υποχρεωμένοι να παράγουν έργο…
- Μαύρο σε όσους δεν έχουνε όραμα
- Μαύρο σε όσους δεν έχουν την διάθεση να παν κόντρα σε κατεστημένες αντιλήψεις
- Μαύρο σε όσους μετά την εκλογή τους θα πορευτούν με γνώμονα την επανεκλογή τους ή την αναρρίχηση τους σε υψηλότερο θώκο
- Μαύρο στους επαγγελματικά αποτυχημένους που αποφάσισαν να ασχοληθούν με την πολιτική
Ανέκδοτο - Ο αναμάρτητος
Προκειται να λιθοβολησουν μια γυναικα...Γιατι βρεθηκε να απατα τον αντρα της...
Το πληθος εχει μαζευτει θυμωμενο...
Ξαφνικα...
Εμφανιζεται ο Χριστος...Και λεει με επισημο τονο στη φωνη...
Ο ΑΝΑΜΑΡΤΗΤΟΣ ΠΡΩΤΟΣ ΤΟΝ ΛΙΘΟΝ ΒΑΛΕΤΩ...
Οποτε...
Σταματουν ολοι...Αμηχανοι...
Απο το βαθος...
Μια γρια...Παιρνει μια τεραστια πετρα, την πεταει στη μοιχαλιδα...Και την αφηνει στον τοπο...
Οποτε ο Χριστος φωναζει θυμωμενος...
ΡΕ ΜΑΝΑ...ΔΕΝ ΣΟΥ ΕΙΠΑ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙΣ ΣΠΙΤΙ;;;
Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2010
Ο Σωκράτης ήταν πράγματι ένοχος...
Η θανατική καταδίκη του Σωκράτη παραμένει ένα από τα άλυτα αινίγματα της Ιστορίας, παρ΄ ότι έχουν γραφεί τόνοι συγγραμμάτων για εκείνη τη μοιραία δίκη που έγινε στην Αθήνα την άνοιξη του 399 π.Χ. Ωσπου πολύ πρόσφατα, στις 8 Ιουνίου 2009- 2.400 χρόνια αργότερα - κυκλοφόρησε το βιβλίοΑncient Greek Ρolitical Τhought in Ρractice(Η αρχαιοελληνική πολιτική σκέψη στην πράξη) του Πολ Κάρτλιτζ, καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, για να βάλει κάποια πράγματα στη θέση τους: δεν ήταν παρωδία η επαίσχυντη αυτή δίκη, ήταν νομικά άρτια και ο Σωκράτης δικαίως κρίθηκε ένοχος για «ασέβεια». Λίγες ημέρες προτού μας επισκεφθεί για μία ακόμη φορά στην Αθήνα ο ελληνόφωνος καθηγητής της Εδρας Λεβέντη (Leventis Ρrofessor of Greek Culture- νέος τίτλος του καθηγητή Πολ Κάρτλιτζ στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ) για να λάβει μέρος στους εορτασμούς για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, του ζητήσαμε να μας πει λίγα λόγια για αυτή την καινούργια ρηξικέλευθη πρότασή του.
- Ισχυρίζεστε ότι δικαίως κρίθηκε ένοχος ο Σωκράτης; Ας ελπίσουμε ότι δεν θα κατηγορηθείτε τώρα και εσείς για «ασέβεια» από τους κλασικιστές όλου του κόσμου...
«Επιτρέψτε μου να σας δώσω πρώτα μια εικόνα του πνευματικού και πολιτικού σκηνικού πίσω από αυτό το νέο βιβλίο μου: Εχουμε, πρώτον, μια δυτική παράδοση η οποία, όπως έδειξε η Τζένι Ρόμπερτς στο βιβλίο της του 1994, είναι πρωτίστως “αντι”-δημοκρατική (όσο και αν η “δημοκρατία” εφαρμόστηκε σε διάφορες περιοχές του κόσμου) και όπου η δίκη και καταδίκη του Σωκράτη χρησίμευσε συχνά ως βέργα παραδειγματισμού για το πόσο “ανόητοι”, “αδαείς”, “ασταθείς”, με “ψυχολογία όχλου” ήταν οι πολίτες της κλασικής Αθήνας και έτσι να δυσφημήσουν τον όρο “δημοκρατία”, ώσπου να εφεύρουν τον 19ο αιώνα τον όρο “αντιπροσωπευτική δημοκρατία” (την οποία οι αρχαίοι έλληνες δημοκράτες θα θεωρούσαν ολιγαρχία) και έτσι μόνο να γίνει η δημοκρατία αποδεκτή. Δεύτερον, έχουμε μια νέα “ολιστική” αντίληψη που λέει ότι η δημοκρατία (οποιουδήποτε είδους) δεν εφευρέθηκε στην Ελλάδα αλλά κάπου πιο “ανατολικά”, π.χ. στη χώρα των Φοινίκων- με τελευταίο υπέρμαχο αυτής της άποψης τον Τζον Κιν στο (960 σελίδων!) βιβλίο τουΤhe Life and Death of Democracy(Simon & Schuster, 2009): έπειτα από 90 σελίδες για την αθηναϊκή δημοκρατία, κάνει λόγο για τις φοινικικές και σουμεριακές συνελεύσεις παραβλέποντας εντελώς το σημείο-κλειδί της αθηναϊκής/ελληνικής δημοκρατίας, που ήταν μια δημοκρατία “πολιτών”, ανθρώπων της “πόλης”.
Σε αυτούς λοιπόν ήθελα να αντιπαραθέσω ότι, πρώτον, ο αθηναϊκός δήμος ΔΕΝ ήταν όχλος (οι πηγές που τον παρουσιάζουν ως τέτοιον ήταν “αντι”δημοκράτες, σαν τον Πλάτωνα και τον Ξενοφώντα). Δεύτερον, ήταν πράγματι οι Αθηναίοι που εφηύραν τη δημοκρατία με την έννοια που της απέδωσε το πρώτο κείμενο πολιτικής θεωρίας (ελληνική λέξη) με το προσιδιάζον όνομα Βιβλίο 3, κεφάλαιο 80 τωνΙστοριών του Ηροδότου... Ολα αυτά βέβαια παρουσιάζονται σε πολύ μεγαλύτερη έκταση στο βιβλίο μουΑncient Greek Ρolitical Τhought in Ρractice. Οπως καταλαβαίνετε, η δίκη του Σωκράτη είναι μόνο ένα παράδειγμα ανάμεσα σε άλλα σε ένα βιβλίο που αρχίζει με τον Ομηρο (περίπου 700 π.Χ.) και τελειώνει με τον Πλούταρχο (περίπου 100 μ.Χ.)».
- Ο αρχαίος σοφός προσέφερε στην πόλη του και σε όλον τον δυτικό πολιτισμό τη διαλεκτική μέθοδο, που σημαίνει αναζήτηση της αλήθειας έπειτα από κριτική εξέταση όλων των απόψεων.Ποιοι και γιατί έσυραν τον Σωκράτη στο δικαστήριο και ζήτησαν την ποινή του θανάτου; Λέτε ότι δίνεται απάντηση σε αυτό με βάση τη νοοτροπία της εποχής;
«Δεν λέω ότι απαντώνται όλα τα ερωτήματα- έχουν μείνει πολλά αναπάντητα! Για παράδειγμα, ποια ακριβώς ήταν η υπόθεση που κατέθεσαν εναντίον του οι τρεις κατήγοροι (ο Μέλητος και δύο οπαδοί του) κάτω από την επικεφαλίδα της “ασέβειας”; Μην ξεχνάτε ότι ήταν μια δίκη για “ασέβεια”όχι δίκη για “προδοσία” (δηλαδή για διαφθορά των νέων). Η “κύρια” κατηγορία ήταν θρησκευτική- και προσπάθησα να δείξω στο βιβλίο μου γιατί αυτή πρέπει να ήταν η “αληθινή” υπόθεση εναντίον του και όχι μια “δευτερεύουσα” κατηγορία, αφού η Αμνηστία του 403 π.Χ. προστάτευε τον Σωκράτη από την κατηγορία της προδοσίας πριν από το 404-403 (δεν μπορούσαν να απαγγελθούν κατηγορίες για αντι-αθηναϊκή ή αντι-δημοκρατική συμπεριφορά πριν από το 403). Αλλά και πάλι δεν είμαι ακριβώς σίγουρος τι ζητήθηκε από τους δικαστές να κατανοήσουν από το “δεν αναγνωρίζει τους θεούς της πόλης και εφευρίσκει άλλους καινούργιους δαίμονες (δαιμόνια)”».
- Με βάση το αθηναϊκό νομοθετικό σύστημα,σε αυτού του είδους τις δίκες ο κατηγορούμενος μπορούσε να προτείνει ο ίδιος την ποινή του.Ο Σωκράτης πρότεινε με χιούμορ- ή και σοβαράότι θα έπρεπε να επιβραβευτεί μάλλον για τις υπηρεσίες του στην πόλη και να καταβάλει το πρόστιμο μιας μνας (ένα ευρώ,ας πούμε) γιατί τόσο μόνο ήταν το εισόδημά του.Τελικά καταδικάστηκε σε θάνατο.Ηταν νομικά ορθό αυτό;
«Ναι, ήταν νομικά απολύτως ορθό. Η κατηγορία της ασέβειας ήταν αρκετά ασαφής- αντίθετα με εμάς, οι Αθηναίοι δεν καθόριζαν με σαφήνεια το πώς εννοούσαν την ασέβεια για να μπορέσουμε να υποθέσουμε για τι ακριβώς κατηγορήθηκε ο Σωκράτης. Ηταν λογικό συνεπώς να υπάρχουν ελαφρότερες και βαρύτερες ποινές αναλόγως της σοβαρότητας της ασέβειας, όπως οι ένορκοι ήθελαν να τη δουν. Ο Μέλητος και η παρέα του είχαν ζητήσει θανατική καταδίκη από την αρχή- με άλλα λόγια, τοποθετούσαν το υποτιθέμενο θρησκευτικό έγκλημα του Σωκράτη στην ίδια βαθμίδα με την ιεροσυλία, που σήμαινε αυτομάτως την εσχάτη ποινή. Ο Σωκράτης όμως μοιάζει πως πίστευε από την αρχή ότι καθόλου δεν ήταν ένοχος για “ασέβεια” και ότι αντίθετα από το να “διαφθείρει” τους νέους είχε προσφέρει μόνο καλό στους μαθητές του, όπως και μόνο καλό στην πόλη των Αθηνών (κάνοντας αυτό που εσείς αποκαλείτε “αναζήτηση της αλήθειας έπειτα από κριτική εξέταση όλων των απόψεων”- αλλά εγώ θα πρόσθετα: “της αλήθειας όπως την έβλεπε ΕΚΕΙΝΟΣ...”. Είχε μια ριζικά ατομικιστική, και ως εκ τούτου αντι-δημοκρατική, αντίληψη της “αλήθειας” και μάλιστα της “γνώσης” στο σύνολό της. Για εκείνον, χωρίς τόσο μεγάλη υπερβολή, η “γνώμη” της πλειοψηφίας ήταν πάντα λάθος».
- Ο Σωκράτης αγαπούσε το δημοκρατικό πολίτευμα της πόλης του,είχε διαμορφώσει τη συνείδησή του μέσα από τους νόμους της πόλης του,αλλά κάνοντάς το ήρθε σε σύγκρουση μαζί της. Εχουμε το ίδιο τραγικό δίλημμα που αντιμετωπίζουν ακόμη οι ελεύθερα σκεπτόμενοι άνθρωποι στις δυτικές δημοκρατίες;
«Δεν έχουμε τεκμήρια ότι ο Σωκράτης αγαπούσε το δημοκρατικό πολίτευμα της πόλης του ως τέτοιο. Με άλλα λόγια, μπορεί να ήταν νομοταγής πολίτης, οπότε εφάρμοζε τους νόμους της πόλης- που κατά σύμπτωση ήταν δημοκρατική. Αλλά δεν έχουμε τεκμήρια ότι εφάρμοζε τους νόμους “επειδή” ήταν δημοκρατικοί- θυμηθείτε ότι το 404-403 π.Χ. παρέμεινε πολίτης της “ολιγαρχίας” των Τριάκοντα Τυράννων υπό τον Κριτία αντί να εγκαταλείψει την πόλη και να ενωθεί με τους Δημοκρατικούς του Θρασύβουλου για την ανατροπή τους. Είναι αλήθεια ότι αρνήθηκε να εκτελέσει μια εντολή των Τριάκοντα, αλλά αυτό έγινε γιατί θεώρησε την εντολή έκνομη, όχι γιατί ήταν ολιγαρχικής έμπνευσης, ούτε και τιμωρήθηκε όμως γιατί τους παράκουσε».
- Ισως ο αρχαίος σοφός έγινε πράγματι αποδιοπομπαίος τράγος για τα δεινά που ενέσκηψαν στην πόλη μετά τον μεγάλο λοιμό και την ήττα στον Πελοποννησιακό Πόλεμο,αλλά μήπως οι Αθηναίοι δεν μπορούσαν επιπλέον να ανεχθούν την οξεία κριτική ενός ανθρώπου που έλεγε ότι δεν γνωρίζει τίποτε και ανέτρεπε την ίδια στιγμή όλες τις δεδομένες πεποιθήσεις;
«Αν εννοείτε ότι δεν μπορούσαν να ανεχθούν “κάποιον του οποίου οι απόψεις εκλαμβάνονταν ως αντι-δημοκρατικές”, τότε θα συμφωνήσω. Επίσης συμφωνώ ότι έγινε αποδιοπομπαίος τράγος- αλλά θα το έθετα θετικά κάτι τέτοιο, αντίγια αρνητικά: Συμφωνώντας να καταδικάσει τον (αντι-δημοκράτη) Σωκράτη σε θάνατο, ο δήμος προσπάθησε να αφήσει πίσω του τις διακρίσεις, τις στάσεις, τις εσώτερες μνησικακίες που μάστιζαν την Αθήνα από το 411 π.Χ. και (όπως πολλοί Αθηναίοι πίστευαν, του Θουκυδίδη περιλαμβανομένου) είχαν σε μεγάλο βαθμό προκαλέσει την ήττα της Αθήνας από τη Σπάρτη».
- Λέτε ότι ο Σωκράτης ουσιαστικά προκάλεσε τον θάνατό του και αναδείχθηκε πνευματικός ήρωας,αλλά καταδικάστηκε με τον νόμο.Ο ίδιος παραδέχθηκε ως δικαστές του μόνον όσους ψήφισαν την αθώωσή του.Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν απλώς θέμα έλλειψης τύχης;
«Εν μέρει, ναι, νομίζω ότι ήταν και θέμα τύχης, αφού τα ζητήματα- νομικά, θρησκευτικά, πολιτικά- δεν ήταν ξεκάθαρα καθορισμένα. Αλλά με βάση το αθηναϊκό σύστημα, το αποτέλεσμα μιας σημαντικής πολιτικής δίκης εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την εκπροσώπηση του ατόμου, περιλαμβανομένης της χρησιμοποίησης έξυπνης ρητορικής. Ο Σωκράτης, με το να μην εκφωνήσει ούτε καν μια στοιχειώδη απολογία ή έναν λόγο υπεράσπισης του εαυτού του (να γιατί ο Πλάτωνας και ο Ξενοφώντας αισθάνθηκαν την ανάγκη να το κάνουν αυτοί για εκείνον μετά τον θάνατό του- και κοιτάξτε πόσο “διαφορετικές” είναι οι δύο απολογίες...), απεργάστηκε στην πράξη μια γελοιοποίηση ολόκληρου του δημοκρατικού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Οπότε, αν θέλετε, ο Σωκράτης προκάλεσε μόνος του την κακή του τύχη- καθαρή περίπτωση κακοδαιμονίας...».
ΜΑΙΡΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ
- Ισχυρίζεστε ότι δικαίως κρίθηκε ένοχος ο Σωκράτης; Ας ελπίσουμε ότι δεν θα κατηγορηθείτε τώρα και εσείς για «ασέβεια» από τους κλασικιστές όλου του κόσμου...
«Επιτρέψτε μου να σας δώσω πρώτα μια εικόνα του πνευματικού και πολιτικού σκηνικού πίσω από αυτό το νέο βιβλίο μου: Εχουμε, πρώτον, μια δυτική παράδοση η οποία, όπως έδειξε η Τζένι Ρόμπερτς στο βιβλίο της του 1994, είναι πρωτίστως “αντι”-δημοκρατική (όσο και αν η “δημοκρατία” εφαρμόστηκε σε διάφορες περιοχές του κόσμου) και όπου η δίκη και καταδίκη του Σωκράτη χρησίμευσε συχνά ως βέργα παραδειγματισμού για το πόσο “ανόητοι”, “αδαείς”, “ασταθείς”, με “ψυχολογία όχλου” ήταν οι πολίτες της κλασικής Αθήνας και έτσι να δυσφημήσουν τον όρο “δημοκρατία”, ώσπου να εφεύρουν τον 19ο αιώνα τον όρο “αντιπροσωπευτική δημοκρατία” (την οποία οι αρχαίοι έλληνες δημοκράτες θα θεωρούσαν ολιγαρχία) και έτσι μόνο να γίνει η δημοκρατία αποδεκτή. Δεύτερον, έχουμε μια νέα “ολιστική” αντίληψη που λέει ότι η δημοκρατία (οποιουδήποτε είδους) δεν εφευρέθηκε στην Ελλάδα αλλά κάπου πιο “ανατολικά”, π.χ. στη χώρα των Φοινίκων- με τελευταίο υπέρμαχο αυτής της άποψης τον Τζον Κιν στο (960 σελίδων!) βιβλίο τουΤhe Life and Death of Democracy(Simon & Schuster, 2009): έπειτα από 90 σελίδες για την αθηναϊκή δημοκρατία, κάνει λόγο για τις φοινικικές και σουμεριακές συνελεύσεις παραβλέποντας εντελώς το σημείο-κλειδί της αθηναϊκής/ελληνικής δημοκρατίας, που ήταν μια δημοκρατία “πολιτών”, ανθρώπων της “πόλης”.
Σε αυτούς λοιπόν ήθελα να αντιπαραθέσω ότι, πρώτον, ο αθηναϊκός δήμος ΔΕΝ ήταν όχλος (οι πηγές που τον παρουσιάζουν ως τέτοιον ήταν “αντι”δημοκράτες, σαν τον Πλάτωνα και τον Ξενοφώντα). Δεύτερον, ήταν πράγματι οι Αθηναίοι που εφηύραν τη δημοκρατία με την έννοια που της απέδωσε το πρώτο κείμενο πολιτικής θεωρίας (ελληνική λέξη) με το προσιδιάζον όνομα Βιβλίο 3, κεφάλαιο 80 τωνΙστοριών του Ηροδότου... Ολα αυτά βέβαια παρουσιάζονται σε πολύ μεγαλύτερη έκταση στο βιβλίο μουΑncient Greek Ρolitical Τhought in Ρractice. Οπως καταλαβαίνετε, η δίκη του Σωκράτη είναι μόνο ένα παράδειγμα ανάμεσα σε άλλα σε ένα βιβλίο που αρχίζει με τον Ομηρο (περίπου 700 π.Χ.) και τελειώνει με τον Πλούταρχο (περίπου 100 μ.Χ.)».
- Ο αρχαίος σοφός προσέφερε στην πόλη του και σε όλον τον δυτικό πολιτισμό τη διαλεκτική μέθοδο, που σημαίνει αναζήτηση της αλήθειας έπειτα από κριτική εξέταση όλων των απόψεων.Ποιοι και γιατί έσυραν τον Σωκράτη στο δικαστήριο και ζήτησαν την ποινή του θανάτου; Λέτε ότι δίνεται απάντηση σε αυτό με βάση τη νοοτροπία της εποχής;
«Δεν λέω ότι απαντώνται όλα τα ερωτήματα- έχουν μείνει πολλά αναπάντητα! Για παράδειγμα, ποια ακριβώς ήταν η υπόθεση που κατέθεσαν εναντίον του οι τρεις κατήγοροι (ο Μέλητος και δύο οπαδοί του) κάτω από την επικεφαλίδα της “ασέβειας”; Μην ξεχνάτε ότι ήταν μια δίκη για “ασέβεια”όχι δίκη για “προδοσία” (δηλαδή για διαφθορά των νέων). Η “κύρια” κατηγορία ήταν θρησκευτική- και προσπάθησα να δείξω στο βιβλίο μου γιατί αυτή πρέπει να ήταν η “αληθινή” υπόθεση εναντίον του και όχι μια “δευτερεύουσα” κατηγορία, αφού η Αμνηστία του 403 π.Χ. προστάτευε τον Σωκράτη από την κατηγορία της προδοσίας πριν από το 404-403 (δεν μπορούσαν να απαγγελθούν κατηγορίες για αντι-αθηναϊκή ή αντι-δημοκρατική συμπεριφορά πριν από το 403). Αλλά και πάλι δεν είμαι ακριβώς σίγουρος τι ζητήθηκε από τους δικαστές να κατανοήσουν από το “δεν αναγνωρίζει τους θεούς της πόλης και εφευρίσκει άλλους καινούργιους δαίμονες (δαιμόνια)”».
- Με βάση το αθηναϊκό νομοθετικό σύστημα,σε αυτού του είδους τις δίκες ο κατηγορούμενος μπορούσε να προτείνει ο ίδιος την ποινή του.Ο Σωκράτης πρότεινε με χιούμορ- ή και σοβαράότι θα έπρεπε να επιβραβευτεί μάλλον για τις υπηρεσίες του στην πόλη και να καταβάλει το πρόστιμο μιας μνας (ένα ευρώ,ας πούμε) γιατί τόσο μόνο ήταν το εισόδημά του.Τελικά καταδικάστηκε σε θάνατο.Ηταν νομικά ορθό αυτό;
«Ναι, ήταν νομικά απολύτως ορθό. Η κατηγορία της ασέβειας ήταν αρκετά ασαφής- αντίθετα με εμάς, οι Αθηναίοι δεν καθόριζαν με σαφήνεια το πώς εννοούσαν την ασέβεια για να μπορέσουμε να υποθέσουμε για τι ακριβώς κατηγορήθηκε ο Σωκράτης. Ηταν λογικό συνεπώς να υπάρχουν ελαφρότερες και βαρύτερες ποινές αναλόγως της σοβαρότητας της ασέβειας, όπως οι ένορκοι ήθελαν να τη δουν. Ο Μέλητος και η παρέα του είχαν ζητήσει θανατική καταδίκη από την αρχή- με άλλα λόγια, τοποθετούσαν το υποτιθέμενο θρησκευτικό έγκλημα του Σωκράτη στην ίδια βαθμίδα με την ιεροσυλία, που σήμαινε αυτομάτως την εσχάτη ποινή. Ο Σωκράτης όμως μοιάζει πως πίστευε από την αρχή ότι καθόλου δεν ήταν ένοχος για “ασέβεια” και ότι αντίθετα από το να “διαφθείρει” τους νέους είχε προσφέρει μόνο καλό στους μαθητές του, όπως και μόνο καλό στην πόλη των Αθηνών (κάνοντας αυτό που εσείς αποκαλείτε “αναζήτηση της αλήθειας έπειτα από κριτική εξέταση όλων των απόψεων”- αλλά εγώ θα πρόσθετα: “της αλήθειας όπως την έβλεπε ΕΚΕΙΝΟΣ...”. Είχε μια ριζικά ατομικιστική, και ως εκ τούτου αντι-δημοκρατική, αντίληψη της “αλήθειας” και μάλιστα της “γνώσης” στο σύνολό της. Για εκείνον, χωρίς τόσο μεγάλη υπερβολή, η “γνώμη” της πλειοψηφίας ήταν πάντα λάθος».
- Ο Σωκράτης αγαπούσε το δημοκρατικό πολίτευμα της πόλης του,είχε διαμορφώσει τη συνείδησή του μέσα από τους νόμους της πόλης του,αλλά κάνοντάς το ήρθε σε σύγκρουση μαζί της. Εχουμε το ίδιο τραγικό δίλημμα που αντιμετωπίζουν ακόμη οι ελεύθερα σκεπτόμενοι άνθρωποι στις δυτικές δημοκρατίες;
«Δεν έχουμε τεκμήρια ότι ο Σωκράτης αγαπούσε το δημοκρατικό πολίτευμα της πόλης του ως τέτοιο. Με άλλα λόγια, μπορεί να ήταν νομοταγής πολίτης, οπότε εφάρμοζε τους νόμους της πόλης- που κατά σύμπτωση ήταν δημοκρατική. Αλλά δεν έχουμε τεκμήρια ότι εφάρμοζε τους νόμους “επειδή” ήταν δημοκρατικοί- θυμηθείτε ότι το 404-403 π.Χ. παρέμεινε πολίτης της “ολιγαρχίας” των Τριάκοντα Τυράννων υπό τον Κριτία αντί να εγκαταλείψει την πόλη και να ενωθεί με τους Δημοκρατικούς του Θρασύβουλου για την ανατροπή τους. Είναι αλήθεια ότι αρνήθηκε να εκτελέσει μια εντολή των Τριάκοντα, αλλά αυτό έγινε γιατί θεώρησε την εντολή έκνομη, όχι γιατί ήταν ολιγαρχικής έμπνευσης, ούτε και τιμωρήθηκε όμως γιατί τους παράκουσε».
- Ισως ο αρχαίος σοφός έγινε πράγματι αποδιοπομπαίος τράγος για τα δεινά που ενέσκηψαν στην πόλη μετά τον μεγάλο λοιμό και την ήττα στον Πελοποννησιακό Πόλεμο,αλλά μήπως οι Αθηναίοι δεν μπορούσαν επιπλέον να ανεχθούν την οξεία κριτική ενός ανθρώπου που έλεγε ότι δεν γνωρίζει τίποτε και ανέτρεπε την ίδια στιγμή όλες τις δεδομένες πεποιθήσεις;
«Αν εννοείτε ότι δεν μπορούσαν να ανεχθούν “κάποιον του οποίου οι απόψεις εκλαμβάνονταν ως αντι-δημοκρατικές”, τότε θα συμφωνήσω. Επίσης συμφωνώ ότι έγινε αποδιοπομπαίος τράγος- αλλά θα το έθετα θετικά κάτι τέτοιο, αντίγια αρνητικά: Συμφωνώντας να καταδικάσει τον (αντι-δημοκράτη) Σωκράτη σε θάνατο, ο δήμος προσπάθησε να αφήσει πίσω του τις διακρίσεις, τις στάσεις, τις εσώτερες μνησικακίες που μάστιζαν την Αθήνα από το 411 π.Χ. και (όπως πολλοί Αθηναίοι πίστευαν, του Θουκυδίδη περιλαμβανομένου) είχαν σε μεγάλο βαθμό προκαλέσει την ήττα της Αθήνας από τη Σπάρτη».
- Λέτε ότι ο Σωκράτης ουσιαστικά προκάλεσε τον θάνατό του και αναδείχθηκε πνευματικός ήρωας,αλλά καταδικάστηκε με τον νόμο.Ο ίδιος παραδέχθηκε ως δικαστές του μόνον όσους ψήφισαν την αθώωσή του.Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν απλώς θέμα έλλειψης τύχης;
«Εν μέρει, ναι, νομίζω ότι ήταν και θέμα τύχης, αφού τα ζητήματα- νομικά, θρησκευτικά, πολιτικά- δεν ήταν ξεκάθαρα καθορισμένα. Αλλά με βάση το αθηναϊκό σύστημα, το αποτέλεσμα μιας σημαντικής πολιτικής δίκης εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την εκπροσώπηση του ατόμου, περιλαμβανομένης της χρησιμοποίησης έξυπνης ρητορικής. Ο Σωκράτης, με το να μην εκφωνήσει ούτε καν μια στοιχειώδη απολογία ή έναν λόγο υπεράσπισης του εαυτού του (να γιατί ο Πλάτωνας και ο Ξενοφώντας αισθάνθηκαν την ανάγκη να το κάνουν αυτοί για εκείνον μετά τον θάνατό του- και κοιτάξτε πόσο “διαφορετικές” είναι οι δύο απολογίες...), απεργάστηκε στην πράξη μια γελοιοποίηση ολόκληρου του δημοκρατικού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Οπότε, αν θέλετε, ο Σωκράτης προκάλεσε μόνος του την κακή του τύχη- καθαρή περίπτωση κακοδαιμονίας...».
ΜΑΙΡΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ
Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2010
Καληνύχτα Ελλάδα
Υπογράφτηκε τελικά, η πρώτη επιχειρησιακή σύμβαση εργασίας, η οποία οδηγεί σε αμοιβές κατώτερες από αυτές που προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) της ΓΣΕΕ. Ο μισθός της σύμβασης αυτής, ορίζεται στα €640, δηλαδή €100 πιο χαμηλά από τα €740, τα οποία προβλέπει με τη σειρά της η ΕΓΣΣΕ.
Η σύμβαση αυτή υπογράφτηκε, όχι τυχαία, μεταξύ των εργαζομένων και της εταιρείας παροχής υπηρεσιών ασφαλείας G4S. Και λέμε, όχι τυχαία, γιατί ο χώρος των υπηρεσιών σεκιούριτι, βρίθει από εργοδοτικά σωματεία τα οποία είναι «σφραγίδες», που ενεργοποιούνται απλά για την εκλογή αντιπροσώπων.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή της σύμβασης αυτής: η εξάρτηση των μισθολογικών αποδοχών, από τη συμφωνία της G4S με τον εκάστοτε πελάτη της, ο οποίος στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο ΗΣΑΠ, δηλαδή μια... ΔΕΚΟ! Η πρόβλεψη αυτή, ικανοποιεί τις ορέξεις και του πιο σκληρού διευθυντή προσωπικού, καθώς δίνει τη δυνατότητα στην εταιρεία, να εκβιάζει τους εργαζόμενους, με «όπλο» την τοποθέτηση τους στην υπηρεσία διαφορετικών πελατών...
ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΥΠΟΝΟΜΕΥΕΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ!
Φυσικά, η συγκεκριμένη επιχειρησιακή σύμβαση, δεν ήρθε από το «πουθενά». Αντίθετα, αποτελεί την εφαρμογή των όσων προβλέπονται τόσο στο Μνημόνιο (Ν. 3845/2010) όσο και στο επικαιροποιημένο μνημόνιο, σύμφωνα με τα οποία οι επιχειρησιακές συμβάσεις υπερισχύουν τόσο έναντι της ΕΓΣΣΕ αλλά και έναντι των κλαδικών επιχειρησιακών συμβάσεων
Είναι λοιπόν εύλογο πως, η υπογραφή της συγκεκριμένης επιχειρησιακής σύμβασης ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου, για τη γενίκευση τέτοιων περιστατικών, καθώς εντείνει το κλίμα ματαιότητας και ηττοπάθειας στους εργαζόμενους. Όλοι έχουμε γίνει μάρτυρες των αγώνων συνδικαλιστικών οργανώσεων όπως η ΟΤΟΕ, που έχουν πετύχει την υπογραφή αξιοπρεπών σχετικά κλαδικών συμβάσεων, συναντώντας την οργή και την υπονόμευση από τους τραπεζίτες. Σε αυτούς ακριβώς τους κλάδους, ήδη παρατηρείται μια σποραδική αλλά μετρήσιμη τάση για μείωση των αποδοχών, σε ποσοστά από 10% έως 30%.
ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΟ ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΑΣ!
Φυσικά, η εργασιακή επισφάλεια δεν αποτελεί φαινόμενο, το οποίο οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο Μνημόνιο και τις προβλέψεις του. Αντίθετα, αποτελεί το συνεχώς διογκούμενο αποτέλεσμα των πολιτικών των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αλλά και κυρίως της απροθυμίας της ηγεσίας του εργατικού κινήματος να ανταποκριθεί στο ρόλο της. Μην ξεχνάμε πως πρόσφατα ο Πρόεδρος της ΓΣΕΕ, κ. Παναγόπουλος, δήλωσε «πως θα συζητούσε μειώσεις μισθών με αντάλλαγμα τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας» και «πως δεν υπάρχουν εναλλακτικές στο μνημόνιο»».
Κύρια θύματα της επισφαλούς εργασίας, αποτελούν, οι νεοπροσλαμβανόμενοι, οι άνεργοι και οιγυναίκες, οι οποίοι αναγκάζονται να εργάζονται υπό καθεστώς μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης. Χαρακτηριστικά το 9μηνο του 2010, υπογράφτηκαν περίπου 168.000 συμβάσεις μερικής απασχόλησης έναντι περίπου 89.000 το αντίστοιχο 9μηνο του 2009, με άλλα λόγια σημειώθηκε αύξηση σε απόλυτα νούμερα κατά 88%! Ειδικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη 1 στις 2 νέες θέσεις εργασίας εντός του 2010, αποτελούν θέσεις μερικής απασχόλησης!!
Όπως όμως είναι γνωστό, ο εργασιακός μεσαίωνας δεν αφορά μόνο την μερική απασχόληση, αλλά και τον εφιάλτη της ανασφάλιστης εργασίας. Σύμφωνα, με τα στοιχεία των πρόσφατων ελέγχων του ΣΕΠΕ, 1 στους 4 εργαζόμενους είναι ανασφάλιστος. Το γεγονός αυτό, δεν αφορά μόνο τον ίδιο τον εργαζόμενο αλλά γενικά το ασφαλιστικό σύστημα, που στενάζει κάτω και από την εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή και εισφοροκλοπή των εργοδοτών, για την οποία οι Κυβερνήσεις κάνουν τα στραβά μάτια!
Οι τάσεις αυτές, ενισχύονται έτι περαιτέρω από τη γενικευμένη ανεργία. Με άλλα λόγια, μπορούμε πλέον να μιλάμε για «εφεδρικό στρατό ανέργων», ο οποίος ρίχνει τα μεροκάματα και τους μισθούς προς τα κάτω, ενώ συμβάλει αποφασιστικά στην καθιέρωση του φαινομένου των απλήρωτων υπερωριών. Αυτό που είναι πραγματικά εξωφρενικό είναι πως, η ίδια η κυβέρνηση, ενισχύει τη δυναμική αυτή. Τα προσφάτως ανακοινωθέντα «μέτρα για την ανεργία», αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα: χαρίζονται οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές, το επίδομα ανεργίας καταβάλλεται από τους ανέργους στις επιχειρήσεις προκειμένου οι δεύτερες να τους προσλάβουν και φυσικά πριμοδοτούνται τα γνωστά τοπικά σύμφωνα απασχόλησης....
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)